Narodowy Program Szczepień a uprawnienia dodatkowe ZHDK

Warszawa, 15 lutego 2021 r.

Szanowny Panie,
w odpowiedzi na pytanie w sprawie przekazania stanowiska dotyczącego uznania uprawnień wynikających z art. 47c ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1398, ze zm.) względem uprawnienia do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej do ustalonej przez Ministerstwo Zdrowia w Narodowym Programie Szczepień kolejności szczepień przeciw Covid-19, uprzejmie informuję co następuje.

Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1398, z późn. zm.), zwana dalej “ustawą o świadczeniach”, określa warunki udzielania i zakres świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych i zarówno zakres przedmiotowy, jak i podmiotowy dotyczy świadczeń opieki zdrowotnej. Natomiast na podstawie ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2020 r. poz. 1845, z późn. zm.), zwanej dalej “ustawą”, wprowadzone zostały, m.in. zasady i tryb zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, w tym zasady i tryb rozpoznawania i monitorowania sytuacji epidemiologicznej oraz podejmowania działań przeciwepidemicznych i zapobiegawczych w celu unieszkodliwienia źródeł zakażenia, przecięcia dróg szerzenia się zakażeń i chorób zakaźnych oraz uodpornienia osób podatnych na zakażenie. Tym samym należy podkreślić, że ustawa stanowi lex specialis* w stosunku do przepisów ustawy o świadczeniach. Na podstawie art. 46b pkt 3 ustawy wprowadzono możliwość czasowej reglamentacji zaopatrzenia w określonego rodzaju artykuły. Przejawem ww. przepisu upoważniającego są normy prawne określone w § 28a rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 grudnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. poz. 2316, z późn. zm.), które zostały wprowadzone w celu szybkiego i sprawnego opanowania sytuacji epidemicznej w Rzeczypospolitej Polskiej.

Z tego powodu szczepienie przeciwko COVID-19 nie jest świadczeniem określonym w ustawie o świadczeniach, gdyż podlega reżimowi prawnemu ustawy. Tym samym, regulacja z art. 47c ustawy o świadczeniach nie ma w tym przypadku zastosowania.

Z poważaniem

Anna Miszczak
Dyrektor Departamentu Zdrowia Publicznego (MZ)
/dokument podpisany elektronicznie/

*Lex specialis derogat legi generali (łac.) – zasada prawna oznaczająca: prawo o większym stopniu szczegółowości (pochodzące z aktów prawnych o tej samej mocy, np. z dwóch ustaw, obowiązujące w tym samym czasie) należy stosować przed prawem ogólniejszym. (wikipedia.pl)

Czy osoba, która przyjęła szczepionkę może być dawcą osocza dla chorych na COVID-19??

Jak wiecie osoba po przechorowaniu COVID-19 w wyniku przebycia zakażenia może wytworzyć przeciwciała anty-SARS-CoV-2, Przeciwciała te wraz z osoczem mogą być podane w wyniku transfuzji obecnie ciężko chorującym na COVID-19. Leczenie osoczem zbiegło się z wprowadzeniem szczepień przeciw tej chorobie. W związku z tym pojawiły się dwa pytania: czy osoby, które przyjmą szczepionkę w wyniku której organizm zacznie wytwarzać przeciwciała będą mogły zostać automatycznie dawcami podobnego osocza jak ozdrowieńcy oraz czy ozdrowieńcy, którzy przyjmą szczepionkę będą mogli oddawać osocze dla chorych na COVID-19?

Podanie szczepionki, pobudza układ odpornościowy organizmu do wytworzenia przeciwciał przeciwko składnikom użytym do wytworzenia szczepionki, dzięki czemu uzyskuje się odporność trwającą określony czas lub całe życie. Zaletą szczepionek jest wywołanie silnej odpowiedzi immunologicznej po podaniu małej dawki fragmentów patogenów i brak możliwości wywołania choroby oraz bezpieczeństwo, ponieważ, tak jak wszystkie produkty lecznicze, przed wprowadzeniem do lecznictwa wymagają uzyskanie pozwoleń na dopuszczenie do obrotu wydawanych przez międzynarodowe komisje ds. rejestracji produktów leczniczych stosowanych u ludzi. Wprowadzony w szczepionce do organizmu antygen pobudza komórki układu odpornościowego do produkcji swoistych przeciwciał i do wytworzenia komórek pamięci immunologicznej (komórki, które odpowiadają szybciej na ponowną ekspozycję na antygen niż komórki stykające się z tym antygenem po raz pierwszy) zapewniających długotrwały efekt ochronny szczepienia.

Jednocześnie informujemy, że okres dyskwalifikacji z możliwości oddawania krwi, po podaniu szczepionki firmy Pfizer/BioNTech/Moderna przeciw COVID-19, o ile nie wystąpiły niepożądane reakcje poszczepienne, wynosi 7 dni 48 godzin. Jeżeli wystąpiły reakcje to 7 dni od ich zaniku.

Reasumując: Jako dawca ozdrowieniec nie powinieneś oddawać osocza dla obecnie chorych na COVID-19. Koniecznie poinformuj lekarza w punkcie krwiodawstwa o tym, że jako ozdrowieniec jesteś również zaszczepiony.

Szczepionka przeciw COVID-19 a oddawanie krwi

– Szczepionka Comirnaty firmy Pfizera/BioNTech (mRNA)

– Szczepionka firmy Moderna (mRNA)

Krew można oddać po 7 dniach 48 godzinach od szczepienia (po każdej dawce)
– w przypadku wystąpienia jakichkolwiek objawów po szczepieniu np. wysypka, gorączka, osłabienie; krew można oddać po 7 dniach od ustąpienia objawów

– Szczepionka zawierająca żywe, atenuowane wirusy: COVID-19 Vaccine (Astra Zeneca) , Ad26.COV2.S (Johnson&Johnson), Sputnik (Rosja), Cocidicea (Chiny)

Krew można oddać po 4 tygodniach 2 tygodniach od szczepienia (po każdej dawce)
– w przypadku wystąpienia jakichkolwiek objawów po szczepieniu np. wysypka, gorączka, osłabienie; krew można oddać po 7 dniach od ustąpienia objawów, jednak nie po krótszym okresie niż 4 tygodnie 2 tygodnie od szczepienia