Leki dla Zasłużonych Honorowych Dawców Krwi (ZHDK)

1) Komu przysługują leki ze zniżką?

Jednym z przywilejów dla Zasłużonych Honorowych Dawców Krwi (ZHDK) jest możliwość kupowania niektórych leków ze zniżkami. Część z nich można otrzymać nawet bezpłatnie. Tańsze lub bezpłatne leki są wydawane tylko za okazaniem recepty wystawionej przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego albo felczera ubezpieczenia zdrowotnego lub lekarza albo felczera niebędącego lekarzem albo felczerem ubezpieczenia zdrowotnego, jeżeli posiada uprawnienia do wykonywania zawodu oraz zawarł z oddziałem wojewódzkim Funduszu umowę upoważniającą go do wystawiania takich recept. Na recepcie takiej w miejscu uprawnienia lekarz wpisuje skrót „ZK” – zasłużony krwiodawca. Przepisy regulujące opisane uprawnienie są zawarte w Ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych:

   Art. 43. 1. Świadczeniobiorcy, który posiada tytuł „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” i przedstawi legitymację „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu”, przysługuje bezpłatne, do wysokości limitu finansowania, o którym mowa w art. 6 ust. 2 ustawy o refundacji, zaopatrzenie w leki objęte wykazem:

1) o którym mowa w art. 37 ustawy o refundacji, w zakresie kategorii, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. a tej ustawy,

2) leków, które świadczeniobiorca posiadający tytuł „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” może stosować w związku z oddawaniem krwi lub w związku z oddawaniem szpiku lub innych regenerujących się komórek i tkanek albo narządów

– na podstawie recepty wystawionej przez osobę uprawnioną w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o refundacji.

2. Osoba przedstawiająca receptę do realizacji jest obowiązana do okazania dokumentu, o którym mowa w ust. 1.

3. Osoba realizująca receptę odnotowuje numer i rodzaj dokumentu potwierdzającego uprawnienia, o których mowa w ust. 1:

1) na rewersie recepty, w przypadku recepty w postaci papierowej;

2) w dokumencie elektronicznym powiązanym z receptą w postaci elektronicznej.

4. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Prezesa Funduszu, Naczelnej Rady Lekarskiej i Naczelnej Rady Aptekarskiej, określi, w drodze rozporządzenia, wykaz leków, które świadczeniobiorca posiadający tytuł „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” może stosować w związku z oddawaniem krwi lub w związku z oddawaniem szpiku lub innych regenerujących się komórek i tkanek albo narządów, uwzględniając w szczególności konieczność zapewnienia ochrony jego zdrowia, dostępność do leków, bezpieczeństwo ich stosowania oraz możliwości płatnicze podmiotu zobowiązanego do finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych

(…)

   Art. 47c.  1. Prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz z usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach mają:
1) kobiety w ciąży;
2) świadczeniobiorcy, o których mowa w art. 47 ust. 1a i 1b;
3) osoby, o których mowa w art. 43 ust. 1;
4) inwalidzi wojenni i wojskowi;
5) żołnierze zastępczej służby wojskowej;
6) cywilne niewidome ofiary działań wojennych;
7) kombatanci;
8) działacze opozycji antykomunistycznej i osoby represjonowane z powodów politycznych;
9) osoby deportowane do pracy przymusowej;
10) uprawnieni żołnierze lub pracownicy, których ustalony procentowy uszczerbek na zdrowiu wynosi co najmniej 30%;
11) weterani poszkodowani, których ustalony procentowy uszczerbek na zdrowiu wynosi co najmniej 30%;
12) dawcy krwi, którzy oddali co najmniej 3 donacje krwi lub jej składników, w tym osocza po chorobie COVID-19 – na podstawie zaświadczenia, o którym mowa w art. 9a ust. 3 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (Dz. U. z 2020 r. poz. 1777 oraz z 2021 r. poz. 159);
13) żołnierze zawodowi, o których mowa w art. 287 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny, w przypadku korzystania ze świadczeń w podmiotach leczniczych, dla których podmiotem tworzącym jest Minister Obrony Narodowej, oraz przez niego nadzorowanych;
14) żołnierze pełniący terytorialną służbę wojskową, o których mowa w art. 325 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny, w przypadku korzystania ze świadczeń udzielanych w podmiotach leczniczych, dla których podmiotem tworzącym jest Minister Obrony Narodowej, oraz przez niego nadzorowanych.

2. Korzystanie poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie świadczeń opieki zdrowotnej w szpitalach i świadczeń specjalistycznych w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej oznacza, że świadczeniodawca udziela tych świadczeń poza kolejnością przyjęć wynikającą z prowadzonej przez niego listy oczekujących, o której mowa w art. 20 ust. 2.

3. Świadczeniodawca udziela świadczeń opieki zdrowotnej, o których mowa w ust. 1 i 2, w dniu zgłoszenia.

4. W przypadku gdy udzielenie świadczenia nie jest możliwe w dniu zgłoszenia, świadczeniodawca wyznacza inny termin poza kolejnością przyjęć wynikającą z prowadzonej przez niego listy oczekujących. Świadczenie z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej nie może być udzielone w terminie późniejszym niż w ciągu 7 dni roboczych od dnia zgłoszenia.

5. W miejscach rejestracji pacjentów do udzielania świadczeń opieki zdrowotnej, w miejscach udzielania świadczeń podstawowej opieki zdrowotnej oraz w aptekach, odpowiednio świadczeniodawca albo kierownik apteki uwidacznia pisemną informację o uprawnieniach określonych w ust. 1-4.

Jeżeli lekarz na recepcie nie wpisał kodu uprawnień dodatkowych ZK to farmaceuta ma i tak prawo wydać nam lek bezpłatnie lub ze zniżką. Mówi o tym przepisy z Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie recept

§ 8. 1. Realizacja recepty, na której nie wpisano poniższych danych, wpisano je w sposób nieczytelny, błędny lub niezgodny z art. 96a ustawy – Prawo farmaceutyczne, jest dopuszczalna pod warunkiem dokonania następujących czynności:

1) kod uprawnień dodatkowych pacjenta, z wyjątkiem kodów uprawnienia dodatkowego pacjenta określonych w lp. 5 i 7-9 załącznika nr 1 do rozporządzenia ; osoba wydająca określa go na podstawie dokumentów, o których mowa w § 12, przedstawionych przez osobę okazującą receptę; osoba wydająca zamieszcza go w Dokumencie Realizacji Recepty lub na rewersie recepty papierowej oraz zamieszcza ten kod w komunikacie elektronicznym, o którym mowa w art. 45 ust. 2 ustawy o refundacji, przekazywanym do oddziału wojewódzkiego Funduszu;

W przypadku Zasłużonych Honorowych Dawców Krwi dokumentem potwierdzającym uprawnienia jest legitymacja Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi.

---

WAŻNE:

1) Kto to jest Zasłużony Honorowy Dawca Krwi?
Zasłużonym Honorowym Dawcą Krwi jest:
– kobieta, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 5 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników
– mężczyzna, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 6 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników

2) Czy trzeba być osobą ubezpieczoną aby korzystać z dodatkowych uprawnień?
Zgodnie z ustawą z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych prawo do świadczeń w Polsce mają osoby ubezpieczone obowiązkowo, osoby ubezpieczone dobrowolnie i inne osoby – po spełnieniu warunków określonych w tej ustawie.

e-recepta

przykład:

Jakie leki przysługują Zasłużonemu Honorowemu Dawcy Krwi?

Świadczeniobiorcy, który posiada tytuł „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” i przedstawi legitymację „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu”, przysługuje bezpłatne, do wysokości limitu finansowania, zaopatrzenie w leki objęte wykazem:
– leków refundowanych (leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobów medycznych dostępnych w aptece na receptę)
– leków, które dawca może stosować w związku z oddawaniem krwi

Leki refundowane

Aby ułatwić odnajdowanie leków stworzono specjalne bazy danych i wyszukiwarki, które przyspieszają proces znajdowania odpowiedniego leku. Zapraszamy do skorzystania z następującej wyszukiwarki leków refundowanych.

Leki, które dawca może stosować w związku z oddawaniem krwi

Jednak leki o których mowa powyżej to dopiero pierwsza grupa leków. Jak widać z przytoczonego przepisu prawnego wynika, że w art. 43 ust. 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ustalono również drugi wykaz leków, które świadczeniobiorca posiadający tytuł „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” może stosować w związku z oddawaniem krwi lub w związku z oddawaniem szpiku lub innych regenerujących się komórek i tkanek albo narządów. W wykazie tym znajduje się 14 11 preparatów.

WYKAZ LEKÓW, KTÓRE ŚWIADCZENIOBIORCA POSIADAJĄCY TYTUŁ „ZASŁUŻONEGO HONOROWEGO DAWCY KRWI” LUB „ZASŁUŻONEGO DAWCY PRZESZCZEPU” MOŻE STOSOWAĆ W ZWIĄZKU Z ODDAWANIEM KRWI LUB W ZWIĄZKU Z ODDAWANIEM SZPIKU LUB INNYCH REGENERUJĄCYCH SIĘ KOMÓREK I TKANEK ALBO NARZĄDÓW
Lp.	Kategoria dostępności	Skład	Nazwa produktu leczniczego	Postać farmaceutyczna	Dawka	Wielość opakowania zgodnie z Rejestrem Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej	Nr GTiN (Global Trade Item Number)
Preparaty zawierające żelazo:
1.	Rp	Ferrosi sulfas + Acidum ascorbicum	Sorbifer durules	Tabletki o przedłużonym uwalnianiu	100 mg / 60 mg	50 tabl.	05909990864553
2.	Rp	Ferrosi sulfas	Tardyferon	Tabletki o przedłużonym uwalnianiu	80 mg	30 tabl.	05909990325818
3.	Rp	Ferrosi sulfas + Acidum folicum	Tardyferon-Fol	Tabletki o przedłużonym uwalnianiu	80 mg / 0,35 mg	30 tabl.	05909990668816
4.	OTC	Ferrosi gluconas	Ascofer 200	Tabletki drażowane	200 mg	50 tabl.	05909990325313
5.	Rp	Ferri proteinatosuccinas	Feroplex	Roztwór doustny	40 mg / 15 ml	20 fiol. 15 ml	05909990609994
Preparaty zawierające witaminę B:
6	OTC	Calcii pantothenas Riboflavinum (Vitaminum B2) Thiamini nitras Nicotinamidum (Vitaminum PP) Pyridoxini hydrochloridum (Vitaminum B6)	Vitaminum B compositum	Tabletki drażowane	Złożony	50 tabl.	05909990104840
Preparaty zawierające kwas foliowy:
7.	Rp	Acidum folicum	Acidum folicum Richter	Tabletki	5 mg	30 tabl.	05909990109210
8.	Rp	Acidum folicum	Acidum folicum Richter	Tabletki	15 mg	30 tabl.	05909990109319
9.	Rp	Acidum folicum	Acidum folicum Hasco	Tabletki	5 mg	30 tabl.	05909991027216
10.	Rp	Acidum folicum	Acidum folicum Hasco	Tabletki	15 mg	30 tabl.	05909991027315
11.	Rp	Acidum folicum	Folacid	Tabletki	5 mg	30 tabl.	05909990960811
12.	Rp	Acidum folicum	Folacid	Tabletki	15 mg	30 tabl.	05909990960910

Przypominamy, że leków z tej listy nie znajdziecie na liście leków refundowanych.

Porównanie „mocy” preparatów posiadających żelazo:

Sorbifer Durules	1 tabletka zawiera 100 mg żelaza(II) w postaci żelaza(II) siarczanu (Ferrosi sulfas) oraz 60 mg kwasu askorbowego (Acidum ascorbicum).
Tardyferon	1 tabletka zawiera 80 mg jonów żelaza(II) w postaci żelaza(II) siarczanu wysuszonego 247,25 mg (Ferrosi sulfas)
Tardyferon-Fol	1 tabletka zawiera zawiera 80 mg jonów żelaza(II) w postaci żelaza(II) siarczanu (Ferrosi sulfas) oraz 0,35 mg kwasu foliowego (Acidum folicum)
Ascofer 200	1 tabletka zawiera zawiera 23,2 mg jonów żelaza(II) w postaci żelaza(II) glukonianu (Ferrosi gluconas) 200 mg
Feroplex	1 fiolka zawiera 40 mg jonów żelaza (III) w postaci 800 mg żelaza proteinianobursztynianu (Ferri proteinatosuccinas)

Podstawy prawne:

• Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 18 września 2024 r. w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych na 1 października 2024 r.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie wykazu leków dla świadczeniobiorcy posiadającego tytuł” Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu”
• Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 stycznia 2020 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie recept
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych