Dyskwalifikacje (przeciwwskazania)

Kryteria dyskwalifikacji stosowane wobec kandydatów na dawców krwi lub dawców krwi do pobierania krwi pełnej i jej składników oraz przeciwwskazania do ich pobrania.

DYSKWALICFIKACJE STAŁE I BEZWZGLĘDNE

Lp.Kryterium/przeciwwskazanieSzczegółowy opis kryterium/przeciwwskazania
oraz warunki pobierania krwi od kandy
1Choroby układu krążeniaaktywna lub przebyta poważna choroba układu krążenia, oprócz
wad wrodzonych całkowicie wyleczonych
2Choroby układu nerwowego– poważna choroba aktywna, przewlekła lub nawracająca,
– przebyta poważna choroba ośrodkowego układu nerwowego
3Skłonność do patologicznych krwawieńzaburzenia krzepnięcia w wywiadzie
4Nawracające omdlenia albo napady drgawkowePadaczka, inne napady drgawkowe:
– kiedykolwiek rozpoznana padaczka,
– napady drgawkowe ; poza drgawkami wieku dziecięcego lub sytuacją, w której co najmniej przez 3 lata po zakończeniu leczenia nie obserwuje się nawrotu drgawek
5Choroby układu pokarmowegopoważna choroba: aktywna, przewlekła lub nawracająca
6Choroby układu oddechowegopoważna choroba: aktywna, przewlekła lub nawracająca
7Choroby układu moczowo-płciowego
i nerek
poważna choroba: aktywna, przewlekła lub nawracająca
8Choroby układu immunologicznegopoważna choroba: aktywna, przewlekła lub nawracająca
9Choroby metaboliczne i choroby układu
endokrynnego
poważna choroba: aktywna, przewlekła lub nawracająca
10Choroby krwi i układu krwiotwórczegopoważna choroba: aktywna, przewlekła lub nawracająca
11Choroby skórypoważna choroba: aktywna, przewlekła lub nawracająca
12Choroby układowe, np. kolagenozypoważna choroba: aktywna, przewlekła lub nawracająca
13Cukrzyca leczona insulinąkandydaci na dawców krwi lub dawcy krwi z rozpoznaną cukrzycą leczoną insuliną
14Choroby nowotworoweNowotwór złośliwy. Wyjątek stanowi nowotwór in situ pod warunkiem całkowitego wyleczenia
15Choroby zakaźne1) zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu B;
2) zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu C;
3) –
4) HIV-1/2;
5) HTLV I/II;
6) babeszjoza;
7) kala-azar (leiszmanioza trzewna);
8) trypanosomoza amerykańska (gorączka Chagasa);
9) promienica;
10) tularemia;
11) gorączka Q – postać przewlekła
16Gąbczaste zwyrodnienie mózgu (TSE)
(np. choroba Creutzfeldta-Jakoba, wariant choroby Creutzfeldta-Jakoba)
Kandydaci na dawców krwi lub dawcy krwi:
1) u których wywiad medyczny wskazuje na zagrożenie TSE oraz u których wykonano w przeszłości przeszczep rogówki lub opony twardej albo którzy byli leczeni preparatami uzyskanymi z ludzkich przysadek;
2) przebywający łącznie przez 6 miesięcy lub dłużej na terytorium Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, Republiki Francuskiej lub Irlandii w okresie od dnia 1 stycznia 1980 r. do dnia 31 grudnia 1996 r.;
3) którym po dniu 1 stycznia 1980 r. przetoczono krew lub jej składniki na terytorium Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, Republiki Francuskiej lub Irlandii
17Kiłakandydaci na dawców krwi lub dawcy krwi, u których kiedykolwiek rozpoznano kiłę
18Produkty lecznicze stosowane drogą iniekcjikażdy przypadek stosowania produktów leczniczych w postaci zastrzyków, które nie zostały przepisane przez lekarza
19Zachowania seksualnekandydaci na dawców krwi lub dawcy krwi, którzy ze względu
na swoje zachowania seksualne należą do grup podwyższonego ryzyka zakażenia poważnymi chorobami mogącymi przenosić się drogą przetoczenia krwi
20Poważne zaburzenia psychiczne, które mogą zwiększyć ryzyko wystąpienia niepożądanych reakcji u dawcy lub biorcy/td>
21Biorcy ksenoprzeszczepów
22Wstrząs anafilaktycznykażdy przypadek przebycia wstrząsu anafilaktycznego

DYSKWALIFIKACJE CZASOWE

Lp.Kryterium/przeciwwskazanieSzczegółowy opis kryterium/przeciwwskazania oraz warunki pobierania krwi od kandydata na dawcę krwi lub dawcy krwi
Choroby zakaźne
1Bruceloza2 lata od dnia pełnego wyzdrowienia
2Gorączka Q2 lata od dnia potwierdzonego wyleczenia
3Toksoplazmoza6 miesięcy od dnia potwierdzonego wyleczenia
4Gruźlica2 lata od dnia potwierdzonego wyleczenia
5Gorączka reumatyczna2 lata od dnia ustąpienia objawów, jeżeli nie wystąpiła przewlekła choroba serca
6Gorączka ponad 38oC2 tygodnie od dnia ustąpienia objawów
7Grypa, infekcja grypopochodna2 tygodnie od dnia ustąpienia objawów
8Zapalenie kości i szpiku2 lata od dnia potwierdzonego wyleczenia
9Malaria:
1) Kandydaci na dawców krwi lub
dawcy krwi urodzeni lub zamieszkujący nieprzerwanie przez co najmniej 6 miesięcy na terenie endemicznego występowania malarii lub którzy otrzymali transfuzję na obszarze
endemicznego występowania malarii
– 3 lata po dniu powrotu z ostatniego pobytu na terenie endemicznym lub
– 4 miesiące po dniu powrotu z ostatniego pobytu na terenie endemicznym, jeżeli wyniki badania testem immunoenzymatycznym są negatywne i osoby te nie wykazywały i nie wykazują objawów; jeżeli wynik testu
immunoenzymatycznego jest pozytywny – dyskwalifikacja na 3 lata, po tym czasie pobranie krwi jest możliwe, jeżeli wynik badania będzie negatywny
2) kandydaci na dawców krwi lub
dawcy krwi, którzy przebyli malarię
– na czas występowania objawów i leczenia oraz 3 lata po dniu ustąpienia objawów i zakończenia leczenia; pobranie krwi jest po tym czasie możliwe tylko, jeżeli wyniki badania testem
immunoenzymatycznym będą negatywne
3) kandydaci na dawców krwi lub
dawcy krwi, którzy powracają z terenów endemicznego występowania malarii bez objawów choroby po pobycie krótszym niż 6 miesięcy
– 6 miesięcy od dnia opuszczenia terenów endemicznego występowania malarii lub
– 4 miesiące od dnia opuszczenia terenów endemicznego występowania malarii, jeżeli wyniki badania testem
immunoenzymatycznym są negatywne; jeżeli wynik jest pozytywny- dyskwalifikacja na 3 lata, po tym czasie pobranie krwi jest możliwe, jeżeli wynik badania będzie negatywny
4) kandydaci na dawców krwi lub
dawcy krwi, u których w czasie
pobytu na obszarach endemicznego
występowania malarii lub w ciągu
6 miesięcy po powrocie
występowała gorączka o niejasnym
pochodzeniu
– 3 lata po dniu ustąpienia objawów lub
– 4 miesiące po dniu ustąpienia objawów, jeżeli wyniki badania testem immunoenzymatycznym są negatywne; jeżeli wynik jest pozytywny – dyskwalifikacja na 3 lata, po tym czasie pobranie krwi jest możliwe, jeżeli wynik badania będzie negatywny
10Kandydaci na dawców krwi lub dawcy krwi, powracający z obszaru ryzyka zakażenia:
1) wirusem Zachodniego Nilu (WNV);
2) wirusem dengi;
3) wirusem chikungunya
– 28 dni od dnia opuszczenia obszaru ryzyka zakażenia, chyba że badania wykonane metodami biologii molekularnej dają wyniki negatywne,
– w przypadku zakażenia – 120 dni od dnia wyleczenia
11Rzeżączka – okres choroby oraz 4 miesiące od dnia zakończenia leczenia,
– 4 miesiące od dnia ostatniego kontaktu seksualnego z osobą zakażoną rzeżączka
12Mononukleoza zakaźna6 miesięcy od dnia wyzdrowienia
13Wirus Zika (nie dotyczy dawców krwi lub
kandydatów na dawców krwi oddających
osocze metodą plazmaferezy przeznaczonego do przetworzenia w produkty krwiopochodne):
1) kandydaci na dawców krwi lub dawcy
krwi, którzy powracają z terenów
potwierdzonej transmisji wirusa Zika;
– 28 dni od opuszczenia obszaru ryzyka, na którym występuje zakażenie,
2) kandydaci na dawców krwi lub dawcy krwi zgłaszający kontakty seksualne z osobami, u których stwierdzono zakażenie wirusem Zika– 28 dni od dnia ostatniego kontaktu
14Żółtaczka i zapalenie wątroby
Narażenie na niebezpieczeństwo zakażenia chorobami przenoszonymi drogą przetoczenia krwi
11) badanie endoskopowe przy użyciu
fiberoendoskopu;
2) kontakt śluzówki z krwią lub ukłucie igłą;
3) przetoczenie składników krwi;
4) przeszczep tkanek lub komórek
pochodzenia ludzkiego;
5) duży zabieg chirurgiczny;
6) tatuaż lub przekłucie części ciała;
7) akupunktura, o ile nie została wykonana przez wykwalifikowaną osobę przy użyciu jałowych jednorazowych igieł;
8) zabiegi kosmetyczne połączone
z naruszeniem powłok skórnych
4 miesiące
2Kandydaci na dawców krwi lub dawcy krwi, którzy byli albo są narażeni na ryzyko z powodu bliskiego kontaktu w warunkach domowych z chorymi na wirusowe zapalenie wątroby lub
nosicielami wirusów zapalenia wątroby
4 miesiące
3Kandydaci na dawców krwi lub dawcy krwi, którzy ze względu na swoje zachowania czy działalność są szczególnie narażeni na zakażenie chorobami przenoszonymi drogą
przetoczenia krwi
Po zaprzestaniu ryzykownych zachowań, które mogą zwiększyć ryzyko wystąpienia niepożądanych reakcji u dawcy lub biorcy, w tym przeniesienia drogą przetoczenia krwi czynników chorobotwórczych, dyskwalifikacja na okres zależny od rodzaju choroby i od dostępności odpowiednich testów.
Osoby utrzymujące kontakty seksualne z partnerami, u których testy w kierunku AIDS (HIV) wypadły dodatnio – 4 miesiące po zaprzestaniu kontaktów
4Kandydaci na dawców krwi lub dawcy krwi przymusowo pozbawieni wolności (pobyt w zakładzie karnym, areszcie śledczym lub w zakładzie poprawczym, schronisku dla nieletnich albo w innym miejscu, w których przebywają osoby, wobec których zastosowano środki zapobiegawcze o charakterze izolacyjnym)Okres przymusowego pozbawienia wolności i 4 miesiące po dniu zakończenia przymusowego pozbawienia
wolności
5Kontakt z osobą chorą na chorobę zakaźną (poza wirusowym zapaleniem wątroby)Na czas odpowiadający dwukrotnemu okresowi inkubacji, a w przypadku narażenia na zakażenie kilkoma czynnikami chorobotwórczymi – dyskwalifikacja jak dla choroby o najdłuższym okresie inkubacji
6
SzczepieniaSZCZEGÓŁOWY WYKAZ SZCZEPIONEK
1Wirusy lub bakterie atenuowane4 tygodnie
2Inaktywowane/zabite wirusy, bakterie
lub riketsje
48 godzin
3Anatoksyny48 godzin
4WZW typu A14 dni pod warunkiem braku ekspozycji na zakażenie
5WZW typu B2 tygodnie pod warunkiem braku ekspozycji na zakażenie
6Wścieklizna48 godzin
w przypadku ryzyka zakażenia – dyskwalifikacja na okres 1 roku
7Kleszczowe zapalenie mózgu48 godzin (profilaktyka przedekspozycyjna)
8Poddanie się biernemu uodpornianiu
surowicami odzwierzęcymi
dyskwalifikacja na 3 miesiące
9COVID-19– 48 godzin od dnia podania szczepionki typu mRNA
– 14 dni od dnia podania szczepionki wektorowej
w przypadku wystąpienia niepożądanej reakcji poszczepiennej dyskwalifikacja ulega wydłużeniu na okres 7 dni od ustąpienia objawów tej reakcji
Inne przyczyny dyskwalifikacji czasowej oraz przeciwwskazania do pobrania krwi
1Ciąża6 miesięcy po porodzie albo po zakończeniu ciąży – nie dotyczy sytuacji wyjątkowych po uzyskaniu zgody lekarza
2
3Mały zabieg chirurgiczny1 tydzień
4Leczenie stomatologiczneLeczenie stomatologiczne lub wizyta u higienistki stomatologicznej:
– ekstrakcja zęba, leczenie kanałowe – 7 dni od zabiegu,
– wszczepienie implantu i inne zabiegi chirurgiczne – 4 miesiące od dnia zabiegu,
– pozostałe przypadki – 24 godziny od zakończenia leczenia lub wizyty
5Przyjmowanie lekówzależnie od rodzaju przepisanego leku, jego sposobu działania i leczonego schorzenia
6Ostre choroby układu oddechowegodo zakończenia leczenia
7Ostre choroby układu pokarmowegodo zakończenia leczenia
8Ostre kłębuszkowe zapalenie nerek5 lat od całkowitego wyleczenia
9Inne ostre choroby układu moczowegodo zakończenia leczenia
10Choroby zapalne i uczuleniowe skórydo zakończenia leczenia
11Ostre stany uczuleniowedo czasu ustąpienia objawów
12Zaostrzenie przebiegu przewlekłej choroby alergicznejdo czasu ustąpienia objawów
13Okres odczulania w alergiina czas wywoływania tolerancji na alergen; pobranie krwi jest możliwe tylko przy dawkach podtrzymujących 14 dni po dawce lub 14 dni przed następną dawką
14Hemochromatozaw czasie występowania objawów choroby, w trakcie stosowanego innego leczenia niż krwioupusty (o możliwości oddania krwi oraz częstotliwości pomiędzy kolejnymi donacjami decyduje lekarz w jednostce organizacyjnej publicznej służby krwi, w porozumieniu z lekarzem prowadzącym leczenie hemochromatozy)
15Cukrzyca typu 2 nieleczona insulinąod kandydatów na dawców krwi lub dawców krwi pobiera się tylko krew pełną i tylko jeżeli są leczeni dietą lub metforminą
>Dyskwalifikacja ze względu na szczególną sytuację epidemiologiczną
1Szczególna sytuacja epidemiologiczna
(np. wystąpienie epidemii choroby zakaźnej)
okres uzależniony od sytuacji epidemiologicznej i ryzyka zakażenia drogą przetoczenia krwi

    Zapraszamy do zapoznania się z przykładową ankietą dla kandydata na dawcę.

    Zapraszamy również do zapoznania się z podstawowymi badaniami jakie są wykonywane u kandydata na dawcę oraz u dawcy krwi Badania u dawcy krwi. Jeżeli wyniki badań u wspomnianych osób nie będą mieściły się w normach to nie zostaną one dopuszczone do oddania.

    Informacja o chorobach zakaźnych dla krwiodawców

    Twoja krew zostanie zbadana, aby stwierdzić, czy nie jesteś zakażony/a krętkiem kiły, wirusem HIV (odpowiedzialnym za AIDS), wirusem zapalenia wątroby typu B (HBV) lub C (HCV). Jeśli test wypadnie dodatnio, krew nie zostanie przetoczona. Jednak przy każdej infekcji pomiędzy momentem zakażenia i chwilą, gdy staje się możliwe wykrycie go drogą badań laboratoryjnych, upływa pewien czas. W tym okresie w żadnym przypadku nie wolno oddawać krwi, ponieważ może być źródłem zakażenia, chociaż testy laboratoryjne są jeszcze ujemne. Nie oddawaj więc krwi, jeżeli przez ryzykowne kontakty lub zachowania naraziłeś/aś się na niebezpieczeństwo.
    Ryzyko stwarzają:
    1. Wcześniej lub aktualnie stosowane narkotyki w postaci zastrzyków.
    2. Kontakty seksualne z osobami stosującymi narkotyki w postaci zastrzyków.
    3. Kontakty seksualne z wieloma partnerami/partnerkami.
    4. Kontakty seksualne z partnerem/partnerką, których znasz od niedawna.
    5. Kontakty seksualne w celu zarobkowym.
    6. Kontakty seksualne z osobami, u których testy w kierunku HIV (AIDS), krętka kiły lub wirusów zapalenia wątroby typu B lub C (żółtaczki zakaźnej B lub C wypadły dodatnio).
    Zdajemy sobie sprawę, że zadając te pytania wkraczamy w Twoją sferę prywatną. Jednak niewielkie ryzyko przeniesienia zakażenia drogą krwi można dalej zmniejszyć jedynie wtedy, gdy będąc dawcą dokładnie przemyślisz opisane tu sytuacje i skrupulatnie odpowiesz na postawione pytania. Twoje dane będą traktowane poufnie.
    Przy dodatnich wynikach badań (wskazujących na infekcję) zostaniesz o tym poinformowany/a przez lekarza. Ponadto informacje o dodatnich wynikach badań zostaną przekazane Państwowemu Powiatowemu Inspektorowi Sanitarnemu zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 24 czerwca 2020 r. w sprawie zgłaszania wyników badań w kierunku biologicznych czynników chorobotwórczych u ludzi (Dz.U. poz. 1118).
    Dziękujemy za współpracę.

    UWAGA!
    Osoby homoseksualne jeżeli mają stałych partnerów nie mogą być dyskwalifikowani z powodu swojej orientacji seksualnej. Przedstawiamy Państwu korespondencje wymienioną pomiędzy RCKiK Bydgoszcz a Kampanią Przeciw Homofobii. Cała korespondencja oraz stanowisko KPH na temat dyskwalifikacji osób homoseksualnych przez RCKiK Instytut Hematologii i Transfuzjologii potwierdził stanowisko KPH o braku podstaw do dyskwalifikacji osób LGB.

    649 komentarzy do “Dyskwalifikacje (przeciwwskazania)”

    1. Dzień dobry,
      7 sierpnia 2024 wróciłem z wakacji w Turcji,
      13 sierpnia miałem artoroskopię kolana,
      aktualnie od tygodnia przyjmuję przepisane od laryngologa Flixonase (jeszcze przez 1,5 miesiąca) i Cirrus Duo (ostatnią tabletkę przyjmę jutro).

      Czy ktoryś z tych czynników eliminuje mnie z oddania krwi 16 grudnia?

      Odpowiedz
      • Witam serdecznie!
        Po powrocie z Turcji jest dyskwalifikacja ale tylko na 28 dni.
        Artroskopia powoduje dyskwalifikacje na 4 miesiące.
        Co do wymienianych leków. Pytanie jest dlaczego je stosujesz. Jeżeli w zwykłym np. nieżycie nosa to mimo iż Flixonase zawiera glikortykosteroid (GKS) to jest on w formie donosowe a te zgodnie z zasadami nie stanowią przeciwwskazania w odróżnieniu od doustnych GKS. Problem pojawia się wtedy jeżeli to etap odczulania. Co do Cirrus Duo to zawarte w niej pseudoefedryna może stanowić przeciwwskazanie na kilka (2-3) dni.

        Odpowiedz
      • Witam serdecznie!
        Przy leczeniu dietą i/lub stosowaniu metforminy oraz co najważniejsze braku innych chorób współistniejących (hiperinsulinemia jest czynnikiem ryzyka nadciśnienia tętniczego, choroby niedokrwiennej serca, otyłości) a powodujących dyskwalifikację można oddać krew. Oczywiście ostateczna decyzja należy do lekarza kwalifikującego w danym punkcie krwiodawstwa.

        Odpowiedz
      • Witam serdecznie!
        Przy tym kremie ważny jest powód jego stosowania. Jeżeli zakażenie grzybicze to nie wolno oddawać krwi przez cały okres leczenia oraz 14 dni od ustąpienia objawów lub zakończenia leczenia. Okres dyskwalifikacji liczy się od tego co nastąpiło później.

        Odpowiedz
      • Witam serdecznie!
        W przypadku łojotokowego zapalenia skóry czy też wyprysków łojotokowych krew można oddawać tylko przy zmianach łagodnych niezajmujących miejsca wkłucia a więc zgięć łokciowych. Dodatkowymi warunkami aby taka osoba mogła oddać krew jest nie stosowanie doustnej farmakoterapii oraz brak innych chorób, które powodują dyskwalifikację. Przy objawach stosuje się dyskwalifikację czasową do czasu ich ustąpienia a przy stosowaniu leków doustnych ? 14 dni po zakończeniu leczenia.

        Odpowiedz
      • Witam serdecznie!
        Olopatadyna powoduje dyskwalifikację tylko na czas stosowania oraz 3 dni od ostatniej dawki leku. Jeżeli więc powód dla którego krople były przyjmowane nie stanowi przeciwwskazania to będzie Pani mogła oddać krew.

        Odpowiedz
    2. Dzień dobry,

      czy jeżeli biorę leki typu fervex, bioracef oraz sudafed xylospray ha do 09.12 to 16.12 mogę oddać krew czy to dyskwalifikuje? Jeżeli tak to kiedy mogę oddać krew? Dodam, że nie miałem gorączki, a zwykłe przeziębienie.

      pozdrawiam

      Odpowiedz
    3. Choruję na atopowe zapalenie skóry, obecnie bez objawów zaostrzenia, czy mogę oddać krew?
      W jakim czasie po zastosowaniu a skórę maści o działaniu immunopresyjnym (protopic) mogę oddawać krew?

      Odpowiedz
      • Witam serdecznie!
        Przy atopowym zapaleniu skóry krew można oddać przyjmowanie leków p/histaminowych II generacji i leków stosowanych miejscowo, przy niewielkich zmianach niedotyczących zgięć łokciowych. Jeżeli jednak są stany zapalne lub zmiany ropne trzeba nie wolno oddawać krwi w czasie tych objawów oraz 14 dni od zakończenia leczenia i wygojenia. Przy leczeniu przewlekłym GKS i/lub lekami immunosupresyjnym stanowi stałe i bezwzględne przeciwwskazanie. Ostateczna decyzja należy do lekarza kwalifikującego.

        Odpowiedz
      • Witam serdecznie!
        W związku z tym, że adapalen jest tylko podobny do retinoidów ale nie jest jednym z nich wystarczy odczekać 2-3 dni. Pod warunkiem, że krem nie był stosowany przez dłuższy okres czasu. Proszę również pamiętać o tym, że już sam powód może stanowić przeciwwskazanie do oddawania krwi. Preparat powyższy jest stosowany np. w związku z trądzikiem. Przy łagodnym charakterze zmian dawca może oddać krew, jeżeli jednak były zmiany ropne to musi odczekać do 14 dni od zakończenia leczenia. Oczywiście ostatecznie decyzję o dopuszczeniu lub nie podejmuje lekarz w punkcie w którym dawca chce oddać krew.

        Odpowiedz
      • Witam serdecznie!
        Karmienie piersią nie jest przeciwwskazaniem do oddawania krwi pod warunkiem, że minęło 6 miesięcy od porodu. W niektórych punktach, niektórzy lekarze zalecają wstrzymanie się z oddawaniem krwi ale to tylko niewiążące zalecenie/sugestia.

        Odpowiedz

    Zostaw komentarz

    Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.