Czy można być krwiodawcą dla samego siebie? Można. Autotransfuzja – inaczej transfuzja autologiczna, AHT – zabieg przetaczania krwi, w którym biorcą i dawcą jest ta sama osoba. Krew jest dla człowieka lekiem niezastąpionym jednak nie całkowicie bezpiecznym. Leczenie pacjenta własną krwią konserwowaną pozwala na uniknięcie ryzyka związanego z immunizacją antygenami krwinkowymi, przeniesieniem chorób wirusowych, bakteryjnych i pasożytniczych. Ta metoda transfuzji okazała się najbezpieczniejszą metodą leczenia krwi. Niestety nie może być stosowana szeroko. Stosuje się ją w planowanych zabiegach ortopedycznych, ginekologicznych, urologicznych, kardiologicznych oraz w chirurgii naczyniowej.
W transfuzjach autologicznych wykorzystuje się krew własną chorego uzyskaną w wyniku:
1. przedoperacyjnych pobrań krwi własnej chorego;
2. zabiegu hemodylucji polegającego na tym, że podczas operacji część krwi pacjenta zostaje odprowadzona do pojemników i zastąpiona płynem niekrwiopochodnym przedoperacyjnych;
3. odzysku krwi wynaczynionej podczas zabiegu operacyjnego lub po nim.
Autotransfuzja jest bezpieczną metodą leczenia krwią ponieważ:
- unikasz przeniesienia chorób wirusowych, bakteryjnych i grzybicznych
- unikasz powikłań poprzetoczeniowych i pooperacyjnych
- eliminuje ryzyko przeniesienia komórek nowotworowych
- uzupełnia zapasy krwi
- jest źródłem krwi dla osób, dla których trudno znaleźć grupę krwi
- powoduje szybsze gojenie się ran pooperacyjnych
Kto może oddać krew do autotransfuzji?
Osoby kwalifikowane do donacji autologicznych nie muszą spełniać wszystkich kryteriów wymaganych dla ogółu krwiodawców. Wskazania i przeciwwskazania ustala lekarz prowadzący. Ogólnie nie obowiązują normy wieku. W przypadku osób starszych (po 70 r. życia) szczególnie istotny jest stan układu sercowo-naczyniowego i krążenia mózgowego. Osoby poniżej 18 r. życia mogą być kwalifikowane do autotransfuzji pod warunkiem uzyskania pisemnej zgody rodziców. Czynnikiem decydującym jest stan zdrowia pacjenta.
Przeciwwskazania do zabiegu autotransfuzji:
- hemoglobina poniżej 100g/1
- obecność markerów wirusowych HBV, HCV, HIV, podejrzenie zakażeniem HIV I/II
- aktywne zakażenie bakteryjne
- padaczka, guz mózgu
- poważne choroby układu krążenia
- osoby z przewlekłą chorobą serca mogą być zakwalifikowane do autotransfuzji po konsultacji kardiologicznej
Chory, który oddaje krew do autotransfuzji powinien być poinformowany o możliwych powikłaniach poprzetoczeniowych. W razie dyskwalifikacji chorego należy poinformować go o przyczynach tej dyskwalifikacji. Należy także powiedzieć o tym, że w razie powikłań może zaistnieć potrzeba przetoczenia krwi obcej a więc od innej osoby. Pacjent musi wyrazić pisemną zgodę na ten zabieg.
Przebieg autotransfuzji:
- pobranie krwi własnej do celów autotransfuzji może odbywać się co 3-7 dni (jeśli stężenie hemoglobiny nie spada poniżej dopuszczalnej wartości). Ostatnie pobranie należy przeprowadzić co najmniej 72 godziny przed planowanym zabiegiem
- wykonujemy 1-2 zabiegi autotransfuzji przed zabiegiem
- krew z donacji autologicznej przechowywana jest maksymalnie 35 dni, a więc pierwszy zabieg autotransfuzji nie może odbyć się wcześniej niż 35 dni przed planowaną operacją. Wszyscy pacjenci, u których pobiera się więcej niż 1 jednostkę krwi powinni przed planowaną donacją rozpocząć przyjmowanie doustnych preparatów żelaza i kontynuować do czasu zabiegu operacyjnego lub dłużej
Niewykorzystana donacja krwi nie może być ani użyta do przetoczenia innemu choremu ani przeznaczona do fabrycznego frakcjonowania. Jednostkę taką należy zniszczyć zgodnie z przepisami.