Do kogo po duplikat legitymacji Honorowy Dawca Krwi-Zasłużony dla Zdrowia Narodu

Jak wiecie dawca krwi, który oddał odpowiednią ilość krwi lub jej składnika może ubiegać się o następujące odznaki:
– Zasłużony Honorowy Dawca Krwi (ZHDK)
– Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu (HDK-ZdZN)

Odznakę ZHDK (odznaka 3 stopniowa) otrzymuje się wraz z legitymacją. Więcej na ten temat znajdziecie w artykule:Odznaki Zasłużony Honorowy Dawca Krwi – jak je otrzymać? Jest to o tyle ważne, że to właśnie legitymacja jest dokumentem potwierdzającym posiadanie zarówno tytułu ZHDK jak i uprawnień, które dawca krwi nabywa wraz z nim. W razie zagubienia jej lub utraty odznaka lub legitymacja jest wydawane przez Polski Czerwony Krzyż a dokładnie przez jeden z jego oddziałów.

Jednak co w przypadku odznaki Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu, która wydawana jest bezpośrednio przez Ministerstwo Zdrowia? Oto odpowiedź z Narodowego Centrum Krwi:

Szanowny Panie,
w nawiązaniu do otrzymanego maila z dnia 8 stycznia 2022 r. w sprawie zapytania dotyczącego wydania duplikatu legitymacji “Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu”, Narodowe Centrum Krwi uprzejmie informuje, iż Krwiodawca posiadający ww. odznakę wraz z legitymacją, nadaną przez ministra właściwego do spraw zdrowia, w przypadku jej zniszczenia bądź utracenia może otrzymać jej duplikat. W tym celu należy zwrócić się do NCK, które zweryfikuje i potwierdzi nadanie przez ministra właściwego do spraw zdrowia Krwiodawcy odznaki wraz z legitymacją “Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu”, a następnie wyda duplikat.
Mamy nadzieję, iż powyższe informacje okażą się dla Pana pomocne.
Z poważaniem,
Narodowe Centrum Krwi

Dane kontaktowe:
Narodowe Centrum Krwi
ul. Miodowa 1
00-080 Warszawa
tel.: 22 556 49 00
fax: 22 556 49 30
e-mail: nck@nck.gov.pl
czynne od poniedziałku do piątku
w godz. 8:15 – 16:15

Dokumenty umożliwiające rejestrację w punkcie krwiodawstwa

Każdy kto oddawał kiedykolwiek krew wie, że pierwszym etapem oddawania krwi jest rejestracja dawcy. W obecnym okresie pandemicznym odbywa się ona dwuetapowo. Wstępna, krótka ankieta dotycząca stanu zdrowia/COVID-19 oraz normalna rejestracja dawcy w systemie teleinformatycznym. Właściwa rejestracja kandydata na dawcę krwi i dawcy krwi polega na potwierdzeniu tożsamości osoby chcącej oddać krew lub jej składniki, wprowadzeniu wstępnych danych do Krajowego Rejestru Dawców Krwi oraz wykonanie innych czynności (wydruk kodów kreskowych) umożliwiających przeprowadzenie kolejnych procedur na poszczególnych stanowiskach.

Jak wspomnieliśmy kandydat na dawcę lub dawca krwi musi przedstawić dokument, który pozwoli na jego zarejestrowanie. Kiedyś uznawany był tylko dowód osobisty. Z czasem przepisy się zmieniły. Musiały uwzględniać możliwość wystąpienia nowych sytuacji np. chęć oddania krwi przez obcokrajowca.  W związku z tym kandydat na dawcę krwi lub dawca krwi musiał przedstawić dokument ze zdjęciem pozwalający stwierdzić jego tożsamość, zawierający numer PESEL, a w przypadku obcokrajowców odpowiednik PESEL bądź identyfikator dokumentu, np. paszportu. Dopuszczalne było również przedstawienie dokumentu ze zdjęciem i dodatkowo wydanego przez upoważnioną instytucję zaświadczenia odnośnie numeru PESEL. Aby ułatwić rejestrację oraz ujednolicić zbierane dane uproszczono wspomniany przepis co spowodowało, że  kandydat na dawcę krwi lub dawca krwi musiał przedstawić dokument zawierający numer PESEL, a w przypadku osób, które nie mają nadanego numeru PESEL: serię, numer oraz rodzaj dokumentu stwierdzającego tożsamość.

Z czasem jednak okazało się, że są również inne dokumenty, które w łatwy sposób pozwalają dawcy na potwierdzenie tożsamości. Dodatkowo pojawiła się możliwość korzystania z aplikacji mObywatel w placówkach publicznej służby krwi

Jak jest obecnie? Nadal najważniejszym polskim dokumentem tożsamości jest dowód osobisty. Jednak dokumentem tożsamości mogą być też inne dokumenty. Obecnie obowiązujące przepisy w placówkach publicznej służby krwi mówią, że kandydat na dawcę krwi lub dawca krwi potwierdza swoją tożsamość poprzez okazanie dowodu osobistego, paszportu, karty pobytu, karty stałego pobytu, książeczki żeglarskiej, żołnierskiej karty tożsamości albo przy użyciu dokumentu elektronicznego, o którym mowa w art. 19e ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2020 r. poz. 346, z późn. zm.) przez okazanie tego dokumentu na ekranie urządzenia mobilnego osobie stwierdzającej tożsamość. Kandydat na dawcę krwi lub dawca krwi, będący cudzoziemcem, nie posiadający prawa pobytu na terytorium RP, potwierdza swoją tożsamość przez okazanie dokumentu zawierającego: zdjęcie, imiona i nazwisko, datę urodzenia, serię oraz numer dokumentu stwierdzającego tożsamość. Przy rejestracji personel medyczny ma obowiązek zaznaczyć rodzaj okazanego dokumentu.

Możecie się spotkać, że centra krwiodawstwa zezwalają potwierdzić tożsamość dawcy na podstawie prawa jazdy, legitymacji ubezpieczeniowej, legitymacji szkolnej lub legitymacji studenckiej. Jednak dokumenty te nie są wprost wymienione z nazwy w przepisach.

Nowy wzór legitymacji honorowego dawcy krwi

Czy szykuje się kolejna zmiana dla honorowych dawców krwi? W projekcie nowego rozporządzenia załączono wzór legitymacji, która nie jak do tej pory jest książeczką ale kartą wielkości karty kredytowej. Czy to oznacza, że nie będzie już legitymacji donacyjnych, w które wbija się pieczątki? Nieraz książeczka ta jest jedynym dokumentem poświadczającym o liczbie donacji i ilości oddanej krwi przez dawcę. Mają taki problem zwłaszcza Ci starsi dawcy, których papierowe kartoteki w centrach zostały zlikwidowane. Czekamy z niecierpliwością uwag jakie zostaną zgłoszone do projektu i czy ostatecznie rzeczywiście taki wygląd zostanie zaakceptowany przez Ministerstwo Zdrowia. Poniżej publikujemy uzasadnienie do projektu rozporządzenia. Jeżeli będziecie chcieli zobaczyć jak wygląda obecne rozporządzenie możecie je znaleźć na podstronie gdzie zamieszczamy akty prawne związane z krwiodawstwem https://krwiodawcy.org/akty-prawne Na samym końcu artykułu możecie zobaczyć nowy Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wzorów odznak nadawanych w związku z honorowym dawstwem krwi i legitymacji wydawanych w związku z tym dawstwem.

UZASADNIENIE

   Projekt rozporządzenia stanowi wykonanie upoważnienia zawartegow art. 6 ust. 11 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (Dz. U. z 2017r. poz. 1371), zwanej dalej “ustawą”. Zgodnie z tym przepisem minister właściwy do spraw zdrowia, został obowiązany przez ustawodawcę do określenia:
   1) wzorów odznak, o których mowa w art. 6 ust. 3-5 ustawy;
   2) wzorów legitymacji, o których mowa w art. 6 ust. 2 i 6 ustawy;
   3) zakresu i sposobu prowadzenia ewidencji, o której mowa w art. 6 ust. 7 ustawy, zwanej dalej “ewidencją”.

   W projekcie określono wzór legitymacji Honorowego Dawcy Krwi, wydawanej przez jednostki organizacyjne publicznej służby krwi. Główny Inspektor Ochrony Danych Osobowych wskazywał bowiem na konieczność określenia jednolitego wzoru tej legitymacji ze szczególnym uwzględnieniem zakresu zawartych w tym dokumencie informacji. Przeprowadzona analiza wzorów ww. legitymacji wydawanych przez jednostki organizacyjne publicznej służby krwi, na podstawie obowiązujących przepisów potwierdziła, iż zakres danych osobowych zawartych w tym dokumencie jest niejednolity.

   Ewidencja dotycząca odznak i legitymacji “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi”, prowadzona przez PCK,będzie się składać z kartotek dawców oraz z rubryk obejmujących, poza danymi dotyczącymi dawcy krwi, o których mowa w art. 6 ust.9 ustawy, następujące dane:
   1) kolejny numer i datę wpisu;
   2) datęodbioru odznaczenia;
   3) objętość oddanych składników krwi;
   4) stopień przyznanej odznaki;
   5) numer legitymacji;
   6) informacje o wydanych duplikatach.

   Ewidencja będzie prowadzona w postaci elektronicznej. Ponadto określono wzory odznak i legitymacji stwierdzających jej nadanie. Rozporządzenie przewiduje, że jego wejście w życie nastąpi w dniu następującym po dniu ogłoszenia w Dz. U. Spowodowane jest to opóźnieniem prac legislacyjnych wobec postanowień art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o zmianie ustawy o publicznej służbie krwi oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 823). Zgodnie z przywołaną normą, poprzednie rozporządzenie regulujące tą kwestię [rozporządzenie Ministra Zdrowia dnia 21 sierpnia 2006 r. w sprawie określenia wzoru oraz szczegółowych zasad i trybu nadawania odznaki honorowej “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi” (Dz. U. poz. 1324)] utraci moc do 10 września 2017 r.

   Wobec tego, mając na uwadze potrzebę zachowania ciągłości regulacji prawnych dotyczących odznaki i legitymacji Zasłużony Honorowy Dawca Krwi, wskazanie takiego dnia wejścia w życie przedmiotowego rozporządzenia jest konieczne. Jednocześnie spełnione są warunki wskazane w art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r.o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych(Dz. U. z 2016 r. poz. 296, z późn. zm.): za projektowaną datą wejścia w życie stoi ważny interes państwa i zasady demokratycznego państwa prawnego nie stoją temu na przeszkodzie

Wyżej wspomniano o stanowisku GIODO na temat występowania w obiegu różnych wyglądem legitymacji hdk.

Brak jednolitego wzoru legitymacji Honorowego Dawcy Krwi powoduje, że często dochodzi do nadmiernej, niejednokrotnie zbędnej ingerencji w prywatność osób oddających krew ? zwraca uwagę GIODO, dr Wojciech Rafał Wiewiórowski w wystąpieniu do Ministra Zdrowia, Bartosza Arłukowicza. Wskazuje w nim, że niektóre jednostki organizacyjne publicznej służby krwi zamieszczają w wydawanych legitymacjach takie dane podlegające szczególnej ochronie, jak np. grupa krwi. Nie ma zaś powodu, by dostęp do nich mieli np. kontrolerzy biletów, którzy sprawdzają legitymacje honorowych dawców krwi w związku z potwierdzaniem ich prawa do zwolnień w opłatach za podróżowanie środkami transportu zbiorowego. M.in. w związku z tym GIODO zwrócił się do Ministra Zdrowia o podjęcie prac legislacyjnych mających na celu opracowanie jednolitego wzoru legitymacji.

Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wzorów odznak nadawanych w związku z honorowym dawstwem krwi i legitymacji wydawanych w związku z tym dawstwem