Liczba osób posiadających tytuł Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi oraz Zasłużonego Dawcy Przeszczepu korzystających w ramach swoich uprawnień z zaopatrzenia w leki objęte refundacją

Dzisiaj chciałbym Wam przedstawić statystyki, które dotyczą jednego z naszych przywilejów.

Jak wiecie świadczeniobiorcy, który posiada tytuł “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub “Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” i przedstawi legitymację “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub “Zasłużonego Dawcy Przeszczepu”, przysługuje bezpłatne, do wysokości limitu finansowania zaopatrzenie w leki objęte wykazem:
1) leków refundowanych: https://ktomalek.pl/lista-lekow-refundowanych-2021-honorowy-dawca-krwi/h-1
2) leków, które świadczeniobiorca posiadający tytuł “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub “Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” może stosować w związku z oddawaniem krwi lub w związku z oddawaniem szpiku lub innych regenerujących się komórek i tkanek albo narządów: https://krwiodawcy.org/leki-zasluzonych-honorowych-dawcow-krwi#zelazo

Leki te można uzyskać na podstawie recepty wystawionej przez osobę posiadającą prawo wykonywania zawodu medycznego, która na podstawie przepisów dotyczących wykonywania danego zawodu medycznego, jest uprawniona do wystawiania recept zgodnie z ustawą oraz ustawą z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne. Uprawnienie zarówno u lekarza jak i w aptece potwierdzamy legitymacją ZHDK.

Więcej o uprawnieniu na: Leki dla zasłuzonych honorowych dawców krwi

Ilu z nas korzysta z tego przywileju. Poniżej prezentuję Wam zestawienie z lat 2017-kwiecień 2021.

Liczba osób korzystających w ramach swoich uprawnień z zaopatrzenia w leki objęte refundacją, posiadających tytuł Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi oraz Zasłużonego Dawcy Przeszczepu:
2017 r.- 136 982
2018 r.- 141 171
2019 r.- 146 143
2020 r.- 136 727
2021 r.- 115 641 (styczeń – kwiecień)

Jak możecie zauważyć w tym roku nastąpił znaczny wzrost liczby osób, które skorzystały z przywileju.

Ważniejszym oznaczeniem jest 100% odpłatności niż uprawnienie ZK

W artykule Czy to koniec problemów z receptami dla ZHDK gdy lekarz wpisał odpłatność 100%? Wręcz przeciwnie … zarówno tytuł jak i zacytowany, pogrubiony fragment przepisów miał rozwiać wątpliwości pojawiające się wśród Zasłużonych Honorowych Dawców Krwi, że w przypadku zbiegu (zaznaczeniu jednoczesnym) odpłatności “100%” i uprawnienia dodatkowego “ZK” (Zasłużony Krwiodawca) farmaceuta powinien wydać nam lek jakby recepta nie miała zaznaczonej odpłatności “100%”. Okazuje się jednak, że Ministerstwo Zdrowia ma całkowicie odmienną interpretację tak sformułowanego przepisu. Zapraszamy do zapoznania się z komunikatem MZ:

Warszawa, 01 lutego 2021
PLO.454.16.2021
Komunikat Ministra Zdrowia w sprawie niektórych przepisów stosowanych do realizacji recept

W związku z wątpliwościami dotyczącymi realizacji recept, związanymi z treścią obowiązującego od 1 stycznia 2021 r. § 8 ust. 1 pkt 8 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie recept (Dz. U. poz. 2424) Minister Zdrowia informuje, że w przypadku, w którym na recepcie występuje łącznie wskazanie, że:

1) lek przepisywany jest poza zakresem refundacji poprzez zastosowanie oznaczenia “X” albo 100%, o którym mowa w art. 96a ust. 8 pkt 8 ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. 2020, poz. 944, z późn. zm.)

2) oraz kod uprawnienia dodatkowego określony w załączniku nr 1 do przedmiotowego rozporządzenia, za wyjątkiem kodów “IB” oraz “WE”, jak również kodu “ZK” – w przypadku przepisania na recepcie nieobjętego refundacją ze środków publicznych, ale wydawanego bezpłatnie, leku wymienionego w załączniku do rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie wykazu leków dla świadczeniobiorcy posiadającego tytuł “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub “Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” (Dz. U. z 2015 r. poz. 2098)

– realizacja takich recept powinna odbywać się wyłącznie za pełną odpłatnością.

§ 8 ust. 1 pkt 8 lit. c) rozporządzenia z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie recept stanowi, że w przypadku gdy recepta zawiera kod uprawnień dodatkowych pacjenta, osoba wydająca wydaje produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny za odpłatnością wynikającą z określonego przez nią uprawnienia dodatkowego pacjenta, w przypadku jeżeli kod uprawnienia dodatkowego występuje w zbiegu z oznaczeniem “X” albo “100%” dotyczącym odpłatności, osoba wydająca przyjmuje, że oznaczenia tego nie wpisano.

Ostatni fragment przytoczonego zapisu może przywodzić do wniosku, że wyraz “oznaczenie” odnosi się do “X” albo “100%”. Tymczasem intencją tego zapisu było odniesienie tego oznaczenia do kodu uprawnienia dodatkowego. Zatem zgodnie z wykładnią celowościową przepis ten należy czytać w ten sposób, że w przypadku wystąpienia takiego zbiegu przyjmuje się, że na recepcie nie występuje to oznaczenie dodatkowe a pacjent otrzymuje lek za 100% odpłatnością.

Niezależnie od powyższego, Minister Zdrowia wskazuje, że w przypadku, w którym intencją osoby wystawiającej receptę jest, aby recepta została zrealizowana przez pacjenta pełnopłatnie (gdyż przepisany na niej produkt leczniczy, wyrób medyczny lub środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego, choć co do zasady refundowany, to jednak przepisywany jest poza zakresem wskazań refundacyjnych), osoba taka nie powinna wpisywać kodu uprawnienia dodatkowego. Takie działanie (wpisanie kodu uprawnienia dodatkowego oraz oznaczenia “X”/”100%”) jest niezrozumiałe i nielogiczne, a nadto wzajemnie się wykluczające. Uprawnienie dodatkowe jest uprawnieniem do refundacji, a zatem dotyczyć może jedynie przypadku, w którym produkt leczniczy, wyrób medyczny lub środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego faktycznie przysługuje pacjentowi ze zniżką, czyli przepisywany jest w zakresie tejże refundacji, a nie poza nią.

Dlatego też w przypadku ww. oznaczeń “X”/100%” wskazujących na brak prawa do refundacji z racji preskrypcji poza wskazaniem refundacyjnym, wraz z tymi oznaczeniami, nie powinny współistnieć (w odniesieniu do danego leku przepisanego na recepcie) kody uprawnień dodatkowych.

Praktyki takie szkodzą pacjentowi, który w przypadku, gdy wstawienie oznaczeń “X/100%” było niezamierzonym lub błędnym działaniem, nie może skorzystać z uprawnień ustawowych i ponosi pełną odpłatność za lek. Gdyby faktycznie przysługiwała mu preferencja w tym zakresie musiałby ponownie wrócić do lekarza po nową receptę wystawioną w sposób prawidłowy, co wpływa negatywnie na działalność systemu ochrony zdrowia.

Reasumując Minister Zdrowia wskazuje osobom uprawnionym do wystawienia recept, iż ich obowiązkiem jest prawidłowe stosowanie przepisów prawa dotyczących preskrypcji recept w tym zwrócenie uwagi na właściwe używanie oznaczeń dodatkowych tak by w praktyce nie pojawiały się recepty z wzajemnie wykluczającymi się oznaczeniami, sprawiające trudności w interpretacji takiej recepty, a w konsekwencji pozbawiające pacjenta uprawnień ustawowych do preferencyjnej odpłatności za leki.

Z poważaniem
z upoważnienia Ministra Zdrowia
Maciej Miłkowski
Podsekretarz Stanu
/dokument podpisany elektronicznie/

Zasady wystawiania i realizacji recept refundowanych dla ZHDK

Warszawa, 29 kwietnia 2020 r.

Szanowny Panie,
w odpowiedzi na pismo z 13 marca 2020 r., przekazane do Ministerstwa Zdrowia przez Narodowy Fundusz Zdrowia, dotyczące zasad wystawania i realizacji recept refundowanych dla świadczeniobiorcy posiadającego uprawnienie dodatkowe w postaci Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi (ZHDK), Departament Polityki Lekowej i Farmacji prosi o przyjęcie poniższych informacji.

Uprawnienia ZHDK w zakresie dostępu do leków określone są w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1373, z późn. zm.). Zgodnie z zapisami art. 43 powyższej ustawy świadczeniobiorcy, który posiada tytuł “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” przysługuje bezpłatne, do wysokości limitu finansowania, zaopatrzenie w leki:

1. objęte wykazem leków refundowanych w zakresie kategorii, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 357, z późn. zm.), zwanej dalej “ustawą refundacyjną”, tj. leki dostępne w aptece na receptę w całym zakresie zarejestrowanych wskazań i przeznaczeń. W aktualnym obwieszczeniu Ministra Zdrowia z dnia 18 lutego 2020 r.w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych takich leków w jest 2021;

2. określone w wykazie leków, które świadczeniobiorca posiadający w/w tytuł może stosować w związku z oddawaniem krwi. Lista ta obejmuje na dzień dzisiejszy 13 pozycji leków objętych i nieobjętych refundacją, a także preparatów OTC.

Jednocześnie należy zauważyć, że prawidłowe zaordynowanie leku, w tym określenie uprawnienia do otrzymania leku refundowanego leży po stronie osoby wystawiającej receptę. Zgodnie bowiem z art. 45 ust. 1 a oraz 2a ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U. z 2020 r. poz. 514, z późn. zm.) lekarz wystawia recepty na leki na zasadach określonych w art. 95b-96b ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz.U. z 2019 r. poz. 499, z późn. zm.), dalej jako “ustawa – prawo farmaceutyczne”.

W przypadku wystawiania recept na leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyroby medyczne refundowane lekarz jest zobowiązany do odnotowania na recepcie poziomu odpłatności w sposób określony w przywołanych powyżej przepisach.

Jednocześnie należy wskazać, że poziomy odpłatności określa przepis art. 6 ust. 2 ustawy refundacyjnej. Przepis ten stanowi, że lek, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrób medyczny, dla którego wydana została decyzja administracyjna o objęciu refundacją w zakresie nadanej kategorii dostępności refundacyjnej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 (tj. lek wydawany w aptece na receptę), jest wydawany świadczeniobiorcy:

– bezpłatnie,

– za odpłatnością ryczałtową,

– za odpłatnością w wysokości 30% albo 50% ich limitu finansowania

– do wysokości limitu finansowania i za dopłatą w wysokości różnicy między ceną detaliczną a wysokością limitu finansowania.

Jeżeli natomiast produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny jest przepisywany poza zakresem refundacji, osoba wystawiająca receptę wpisuje symbol “X” albo “100%”.
Przepisy prawa umożliwiają jednak realizację recept wystawionych nie w pełni zgodnie z przywołanymi wyżej przepisami. Przepis § 10 ust. 1 pkt 8 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 13 kwietnia 2018 r. w sprawie recept (Dz.U. z 2018 r. poz. 745, z późn. zm.) określa, że realizacja recepty, na której nie wpisano odpłatności, wpisano ją w sposób nieczytelny, błędny lub niezgodny z ustawą – Prawo farmaceutyczne, jest dopuszczalna w przypadku gdy:

a) lek występuje w wykazie w jednej odpłatności i nie wpisano oznaczenia “X” albo “100%” – osoba wydająca wydaje ten produkt za odpłatnością określoną w wykazie,

b) lek występuje w wykazie w więcej niż jednej odpłatności i nie wpisano oznaczenia “X” albo “100%” – osoba wydająca wydaje ten produkt za najwyższą odpłatnością dla tego produktu określoną w wykazie,

c) recepta zawiera kod uprawnień dodatkowych pacjenta (z wyjątkiem kodu uprawnienia 75+), osoba wydająca wydaje produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny za odpłatnością wynikającą z określonego przez nią uprawnienia dodatkowego pacjenta.

Reasumując – w przypadku leków przysługujących Zasłużonym Honorowym Dawcom Krwi opisanych w pkt 1 i 2 na początku pisma, możliwe jest wydanie ich w aptece z odpłatnością wynikającą z tych uprawnień, niezależnie od poziomu odpłatności jaki zaznaczono na recepcie przez osobę wystawiającą receptę.

Jednakże należy podkreślić, że na osobach wystawiających recepty na leki z wykazu leków refundowanych (opisane w pkt.1), ale poza zakresem wskazań refundacyjnych ciąży obowiązek wskazania na recepcie braku prawa do refundacji za ten lek poprzez zaznaczenie “X” lub “100%”. W takim przypadku nie może być dokonana korekta na etapie realizacji recepty i lek nie może być wydany w aptece ze zniżką. Niezależnie czy zniżka miałaby wynikać z poziomu odpłatności określonego w wykazie leków refundowanych, czy też z uprawnienia dodatkowego pacjenta.

Do wiadomości:
1. Naczelna Izba Aptekarska
2. Naczelna Izba Lekarska
3. Narodowy Fundusz Zdrowia

Z poważaniem, Joanna Kilkowska Zastępca Dyrektora /dokument podpisany elektronicznie/

 
Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 kwietnia 2018 r. w sprawie recept

e-recepty a uprawnienia dodatkowe ZK

Duża część z nas jest już myślami przy świętach i Nowym Roku. Warto więc przypomnieć, że od 8 stycznia 2020 roku wejdzie obowiązek wystawiania e-recept. W związku z tym potwierdzamy (bo pytaliście o to już kilka razy), że w razie nie wpisania uprawnienia dodatkowego ZK (Zasłużony Krwiodawca) przez lekarza może to zrobić farmaceuta na podstawie legitymacji. Wszystkie przepisy dotyczące wystawiania i realizacji recept są zamieszczone w ROZPORZĄDZENIU MINISTRA ZDROWIA z dnia 13 kwietnia 2018 r. w sprawie recept. Trzeba również zwracać uwagę na akty prawne nowelizujące to rozporządzenie, bo było w trakcie kilkunastu miesięcy wielokrotnie nowelizowane. Poniżej możecie zapoznać się dokładnie z przepisami, które o tym mówią.

§ 10. 1. Realizacja recepty, na której nie wpisano poniższych danych, wpisano je w sposób nieczytelny, błędny lub niezgodny z art. 96a ustawy – Prawo farmaceutyczne, jest dopuszczalna pod warunkiem dokonania następujących czynności:

1) kod uprawnień dodatkowych pacjenta, z wyjątkiem kodu uprawnienia dodatkowego pacjenta określonego w lp. 7 załącznika nr 1 do rozporządzenia – osoba wydająca określa go na podstawie dokumentów, o których mowa w § 14, przedstawionych przez osobę okazującą receptę; osoba wydająca zamieszcza go w Dokumencie Realizacji Recepty lub na rewersie recepty papierowej oraz zamieszcza ten kod w komunikacie elektronicznym, o którym mowa w art. 45 ust. 2 ustawy o refundacji, przekazywanym do oddziału wojewódzkiego Funduszu;

Jak widzicie pojawiły się tu 3 główne elementy:

• – kod uprawnień dodatkowych
• – dokument potwierdzający
• – Dokument Realizacji Recepty

1. W poniższej tabelce możecie zapoznać się z kodami uprawnień dodatkowych. Nas interesuje ZK, czyli Zasłużony Krwiodawca.

2. Dokumentem potwierdzającym posiadane uprawnienie jest legitymacja “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi”. Sposób jej uzyskania opisaliśmy w osobnym artykule: https://krwiodawcy.org/odznaki-zasluzony-honorowy-dawca-krwi

Art. 43. 1. Świadczeniobiorcy, który posiada tytuł “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub “Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” i przedstawi legitymację “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub “Zasłużonego Dawcy Przeszczepu”, przysługuje bezpłatne, do wysokości limitu finansowania, o którym mowa w art. 6 ust. 2 ustawy o refundacji, zaopatrzenie w leki objęte wykazem:

1) o którym mowa w art. 37 ustawy o refundacji, w zakresie kategorii, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. a tej ustawy,

2) leków, które świadczeniobiorca posiadający tytuł “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub “Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” może stosować w związku z oddawaniem krwi lub w związku z oddawaniem szpiku lub innych regenerujących się komórek i tkanek albo narządów – na podstawie recepty wystawionej przez osobę uprawnioną w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o refundacji.

3. Czym jest ostatni element, czyli Dokument Realizacji Recepty? Jest to dokument elektroniczny wytworzony w wyniku elektronicznego otaksowania recepty. To na nim właśnie farmaceuta może zamieścić m.in. informację o naszym uprawnieniu dodatkowym.

Jeżeli interesuje Cię jakie leki znajdują się na listach zajrzyj tu https://ktomalek.pl/lista-lekow-refundowanych-2017-honorowy-dawca-krwi/h-1 oraz https://krwiodawcy.org/leki-zasluzonych-honorowych-dawcow-krwi