Ważniejszym oznaczeniem jest 100% odpłatności niż uprawnienie ZK

W artykule Czy to koniec problemów z receptami dla ZHDK gdy lekarz wpisaÅ‚ odpÅ‚atność 100%? WrÄ™cz przeciwnie … zarówno tytuÅ‚ jak i zacytowany, pogrubiony fragment przepisów miaÅ‚ rozwiać wÄ…tpliwoÅ›ci pojawiajÄ…ce siÄ™ wÅ›ród ZasÅ‚użonych Honorowych Dawców Krwi, że w przypadku zbiegu (zaznaczeniu jednoczesnym) odpÅ‚atnoÅ›ci „100%” i uprawnienia dodatkowego „ZK” (ZasÅ‚użony Krwiodawca) farmaceuta powinien wydać nam lek jakby recepta nie miaÅ‚a zaznaczonej odpÅ‚atnoÅ›ci „100%”. Okazuje siÄ™ jednak, że Ministerstwo Zdrowia ma caÅ‚kowicie odmiennÄ… interpretacjÄ™ tak sformuÅ‚owanego przepisu. Zapraszamy do zapoznania siÄ™ z komunikatem MZ:

Warszawa, 01 lutego 2021
PLO.454.16.2021
Komunikat Ministra Zdrowia w sprawie niektórych przepisów stosowanych do realizacji recept

W związku z wątpliwościami dotyczącymi realizacji recept, związanymi z treścią obowiązującego od 1 stycznia 2021 r. § 8 ust. 1 pkt 8 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie recept (Dz. U. poz. 2424) Minister Zdrowia informuje, że w przypadku, w którym na recepcie występuje łącznie wskazanie, że:

1) lek przepisywany jest poza zakresem refundacji poprzez zastosowanie oznaczenia „X” albo 100%, o którym mowa w art. 96a ust. 8 pkt 8 ustawy z dnia 6 wrzeÅ›nia 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. 2020, poz. 944, z późn. zm.)

2) oraz kod uprawnienia dodatkowego okreÅ›lony w zaÅ‚Ä…czniku nr 1 do przedmiotowego rozporzÄ…dzenia, za wyjÄ…tkiem kodów „IB” oraz „WE”, jak również kodu „ZK” – w przypadku przepisania na recepcie nieobjÄ™tego refundacjÄ… ze Å›rodków publicznych, ale wydawanego bezpÅ‚atnie, leku wymienionego w zaÅ‚Ä…czniku do rozporzÄ…dzeniem Ministra Zdrowia z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie wykazu leków dla Å›wiadczeniobiorcy posiadajÄ…cego tytuÅ‚ „ZasÅ‚użonego Honorowego Dawcy Krwi” lub „ZasÅ‚użonego Dawcy Przeszczepu” (Dz. U. z 2015 r. poz. 2098)

– realizacja takich recept powinna odbywać siÄ™ wyÅ‚Ä…cznie za peÅ‚nÄ… odpÅ‚atnoÅ›ciÄ….

§ 8 ust. 1 pkt 8 lit. c) rozporzÄ…dzenia z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie recept stanowi, że w przypadku gdy recepta zawiera kod uprawnieÅ„ dodatkowych pacjenta, osoba wydajÄ…ca wydaje produkt leczniczy, Å›rodek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny za odpÅ‚atnoÅ›ciÄ… wynikajÄ…cÄ… z okreÅ›lonego przez niÄ… uprawnienia dodatkowego pacjenta, w przypadku jeżeli kod uprawnienia dodatkowego wystÄ™puje w zbiegu z oznaczeniem „X” albo „100%” dotyczÄ…cym odpÅ‚atnoÅ›ci, osoba wydajÄ…ca przyjmuje, że oznaczenia tego nie wpisano.

Ostatni fragment przytoczonego zapisu może przywodzić do wniosku, że wyraz „oznaczenie” odnosi siÄ™ do „X” albo „100%”. Tymczasem intencjÄ… tego zapisu byÅ‚o odniesienie tego oznaczenia do kodu uprawnienia dodatkowego. Zatem zgodnie z wykÅ‚adniÄ… celowoÅ›ciowÄ… przepis ten należy czytać w ten sposób, że w przypadku wystÄ…pienia takiego zbiegu przyjmuje siÄ™, że na recepcie nie wystÄ™puje to oznaczenie dodatkowe a pacjent otrzymuje lek za 100% odpÅ‚atnoÅ›ciÄ….

Niezależnie od powyższego, Minister Zdrowia wskazuje, że w przypadku, w którym intencjÄ… osoby wystawiajÄ…cej receptÄ™ jest, aby recepta zostaÅ‚a zrealizowana przez pacjenta peÅ‚nopÅ‚atnie (gdyż przepisany na niej produkt leczniczy, wyrób medyczny lub Å›rodek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego, choć co do zasady refundowany, to jednak przepisywany jest poza zakresem wskazaÅ„ refundacyjnych), osoba taka nie powinna wpisywać kodu uprawnienia dodatkowego. Takie dziaÅ‚anie (wpisanie kodu uprawnienia dodatkowego oraz oznaczenia „X”/”100%”) jest niezrozumiaÅ‚e i nielogiczne, a nadto wzajemnie siÄ™ wykluczajÄ…ce. Uprawnienie dodatkowe jest uprawnieniem do refundacji, a zatem dotyczyć może jedynie przypadku, w którym produkt leczniczy, wyrób medyczny lub Å›rodek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego faktycznie przysÅ‚uguje pacjentowi ze zniżkÄ…, czyli przepisywany jest w zakresie tejże refundacji, a nie poza niÄ….

Dlatego też w przypadku ww. oznaczeÅ„ „X”/100%” wskazujÄ…cych na brak prawa do refundacji z racji preskrypcji poza wskazaniem refundacyjnym, wraz z tymi oznaczeniami, nie powinny współistnieć (w odniesieniu do danego leku przepisanego na recepcie) kody uprawnieÅ„ dodatkowych.

Praktyki takie szkodzÄ… pacjentowi, który w przypadku, gdy wstawienie oznaczeÅ„ „X/100%” byÅ‚o niezamierzonym lub bÅ‚Ä™dnym dziaÅ‚aniem, nie może skorzystać z uprawnieÅ„ ustawowych i ponosi peÅ‚nÄ… odpÅ‚atność za lek. Gdyby faktycznie przysÅ‚ugiwaÅ‚a mu preferencja w tym zakresie musiaÅ‚by ponownie wrócić do lekarza po nowÄ… receptÄ™ wystawionÄ… w sposób prawidÅ‚owy, co wpÅ‚ywa negatywnie na dziaÅ‚alność systemu ochrony zdrowia.

Reasumując Minister Zdrowia wskazuje osobom uprawnionym do wystawienia recept, iż ich obowiązkiem jest prawidłowe stosowanie przepisów prawa dotyczących preskrypcji recept w tym zwrócenie uwagi na właściwe używanie oznaczeń dodatkowych tak by w praktyce nie pojawiały się recepty z wzajemnie wykluczającymi się oznaczeniami, sprawiające trudności w interpretacji takiej recepty, a w konsekwencji pozbawiające pacjenta uprawnień ustawowych do preferencyjnej odpłatności za leki.

Z poważaniem
z upoważnienia Ministra Zdrowia
Maciej Miłkowski
Podsekretarz Stanu
/dokument podpisany elektronicznie/