Zasady wystawiania i realizacji recept refundowanych dla ZHDK

Warszawa, 29 kwietnia 2020 r.

Szanowny Panie,
w odpowiedzi na pismo z 13 marca 2020 r., przekazane do Ministerstwa Zdrowia przez Narodowy Fundusz Zdrowia, dotyczące zasad wystawania i realizacji recept refundowanych dla świadczeniobiorcy posiadającego uprawnienie dodatkowe w postaci Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi (ZHDK), Departament Polityki Lekowej i Farmacji prosi o przyjęcie poniższych informacji.

Uprawnienia ZHDK w zakresie dostępu do leków określone są w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1373, z późn. zm.). Zgodnie z zapisami art. 43 powyższej ustawy świadczeniobiorcy, który posiada tytuł “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” przysługuje bezpłatne, do wysokości limitu finansowania, zaopatrzenie w leki:

1. objęte wykazem leków refundowanych w zakresie kategorii, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 357, z późn. zm.), zwanej dalej “ustawą refundacyjną”, tj. leki dostępne w aptece na receptę w całym zakresie zarejestrowanych wskazań i przeznaczeń. W aktualnym obwieszczeniu Ministra Zdrowia z dnia 18 lutego 2020 r.w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych takich leków w jest 2021;

2. określone w wykazie leków, które świadczeniobiorca posiadający w/w tytuł może stosować w związku z oddawaniem krwi. Lista ta obejmuje na dzień dzisiejszy 13 pozycji leków objętych i nieobjętych refundacją, a także preparatów OTC.

Jednocześnie należy zauważyć, że prawidłowe zaordynowanie leku, w tym określenie uprawnienia do otrzymania leku refundowanego leży po stronie osoby wystawiającej receptę. Zgodnie bowiem z art. 45 ust. 1 a oraz 2a ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U. z 2020 r. poz. 514, z późn. zm.) lekarz wystawia recepty na leki na zasadach określonych w art. 95b-96b ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz.U. z 2019 r. poz. 499, z późn. zm.), dalej jako “ustawa – prawo farmaceutyczne”.

W przypadku wystawiania recept na leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyroby medyczne refundowane lekarz jest zobowiązany do odnotowania na recepcie poziomu odpłatności w sposób określony w przywołanych powyżej przepisach.

Jednocześnie należy wskazać, że poziomy odpłatności określa przepis art. 6 ust. 2 ustawy refundacyjnej. Przepis ten stanowi, że lek, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrób medyczny, dla którego wydana została decyzja administracyjna o objęciu refundacją w zakresie nadanej kategorii dostępności refundacyjnej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 (tj. lek wydawany w aptece na receptę), jest wydawany świadczeniobiorcy:

– bezpłatnie,

– za odpłatnością ryczałtową,

– za odpłatnością w wysokości 30% albo 50% ich limitu finansowania

– do wysokości limitu finansowania i za dopłatą w wysokości różnicy między ceną detaliczną a wysokością limitu finansowania.

Jeżeli natomiast produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny jest przepisywany poza zakresem refundacji, osoba wystawiająca receptę wpisuje symbol “X” albo “100%”.
Przepisy prawa umożliwiają jednak realizację recept wystawionych nie w pełni zgodnie z przywołanymi wyżej przepisami. Przepis § 10 ust. 1 pkt 8 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 13 kwietnia 2018 r. w sprawie recept (Dz.U. z 2018 r. poz. 745, z późn. zm.) określa, że realizacja recepty, na której nie wpisano odpłatności, wpisano ją w sposób nieczytelny, błędny lub niezgodny z ustawą – Prawo farmaceutyczne, jest dopuszczalna w przypadku gdy:

a) lek występuje w wykazie w jednej odpłatności i nie wpisano oznaczenia “X” albo “100%” – osoba wydająca wydaje ten produkt za odpłatnością określoną w wykazie,

b) lek występuje w wykazie w więcej niż jednej odpłatności i nie wpisano oznaczenia “X” albo “100%” – osoba wydająca wydaje ten produkt za najwyższą odpłatnością dla tego produktu określoną w wykazie,

c) recepta zawiera kod uprawnień dodatkowych pacjenta (z wyjątkiem kodu uprawnienia 75+), osoba wydająca wydaje produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny za odpłatnością wynikającą z określonego przez nią uprawnienia dodatkowego pacjenta.

Reasumując – w przypadku leków przysługujących Zasłużonym Honorowym Dawcom Krwi opisanych w pkt 1 i 2 na początku pisma, możliwe jest wydanie ich w aptece z odpłatnością wynikającą z tych uprawnień, niezależnie od poziomu odpłatności jaki zaznaczono na recepcie przez osobę wystawiającą receptę.

Jednakże należy podkreślić, że na osobach wystawiających recepty na leki z wykazu leków refundowanych (opisane w pkt.1), ale poza zakresem wskazań refundacyjnych ciąży obowiązek wskazania na recepcie braku prawa do refundacji za ten lek poprzez zaznaczenie “X” lub “100%”. W takim przypadku nie może być dokonana korekta na etapie realizacji recepty i lek nie może być wydany w aptece ze zniżką. Niezależnie czy zniżka miałaby wynikać z poziomu odpłatności określonego w wykazie leków refundowanych, czy też z uprawnienia dodatkowego pacjenta.

Do wiadomości:
1. Naczelna Izba Aptekarska
2. Naczelna Izba Lekarska
3. Narodowy Fundusz Zdrowia

Z poważaniem, Joanna Kilkowska Zastępca Dyrektora /dokument podpisany elektronicznie/

 
Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 kwietnia 2018 r. w sprawie recept