Liczba osób posiadających tytuł Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi oraz Zasłużonego Dawcy Przeszczepu korzystających w ramach swoich uprawnień z zaopatrzenia w leki objęte refundacją

Dzisiaj chciałbym Wam przedstawić statystyki, które dotyczą jednego z naszych przywilejów.

Jak wiecie świadczeniobiorcy, który posiada tytuł “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub “Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” i przedstawi legitymację “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub “Zasłużonego Dawcy Przeszczepu”, przysługuje bezpłatne, do wysokości limitu finansowania zaopatrzenie w leki objęte wykazem:
1) leków refundowanych: https://ktomalek.pl/lista-lekow-refundowanych-2021-honorowy-dawca-krwi/h-1
2) leków, które świadczeniobiorca posiadający tytuł “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub “Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” może stosować w związku z oddawaniem krwi lub w związku z oddawaniem szpiku lub innych regenerujących się komórek i tkanek albo narządów: https://krwiodawcy.org/leki-zasluzonych-honorowych-dawcow-krwi#zelazo

Leki te można uzyskać na podstawie recepty wystawionej przez osobę posiadającą prawo wykonywania zawodu medycznego, która na podstawie przepisów dotyczących wykonywania danego zawodu medycznego, jest uprawniona do wystawiania recept zgodnie z ustawą oraz ustawą z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne. Uprawnienie zarówno u lekarza jak i w aptece potwierdzamy legitymacją ZHDK.

Więcej o uprawnieniu na: Leki dla zasłuzonych honorowych dawców krwi

Ilu z nas korzysta z tego przywileju. Poniżej prezentuję Wam zestawienie z lat 2017-kwiecień 2021.

Liczba osób korzystających w ramach swoich uprawnień z zaopatrzenia w leki objęte refundacją, posiadających tytuł Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi oraz Zasłużonego Dawcy Przeszczepu:
2017 r.- 136 982
2018 r.- 141 171
2019 r.- 146 143
2020 r.- 136 727
2021 r.- 115 641 (styczeń – kwiecień)

Jak możecie zauważyć w tym roku nastąpił znaczny wzrost liczby osób, które skorzystały z przywileju.

Ważniejszym oznaczeniem jest 100% odpłatności niż uprawnienie ZK

W artykule Czy to koniec problemów z receptami dla ZHDK gdy lekarz wpisał odpłatność 100%? Wręcz przeciwnie … zarówno tytuł jak i zacytowany, pogrubiony fragment przepisów miał rozwiać wątpliwości pojawiające się wśród Zasłużonych Honorowych Dawców Krwi, że w przypadku zbiegu (zaznaczeniu jednoczesnym) odpłatności “100%” i uprawnienia dodatkowego “ZK” (Zasłużony Krwiodawca) farmaceuta powinien wydać nam lek jakby recepta nie miała zaznaczonej odpłatności “100%”. Okazuje się jednak, że Ministerstwo Zdrowia ma całkowicie odmienną interpretację tak sformułowanego przepisu. Zapraszamy do zapoznania się z komunikatem MZ:

Warszawa, 01 lutego 2021
PLO.454.16.2021
Komunikat Ministra Zdrowia w sprawie niektórych przepisów stosowanych do realizacji recept

W związku z wątpliwościami dotyczącymi realizacji recept, związanymi z treścią obowiązującego od 1 stycznia 2021 r. § 8 ust. 1 pkt 8 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie recept (Dz. U. poz. 2424) Minister Zdrowia informuje, że w przypadku, w którym na recepcie występuje łącznie wskazanie, że:

1) lek przepisywany jest poza zakresem refundacji poprzez zastosowanie oznaczenia “X” albo 100%, o którym mowa w art. 96a ust. 8 pkt 8 ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. 2020, poz. 944, z późn. zm.)

2) oraz kod uprawnienia dodatkowego określony w załączniku nr 1 do przedmiotowego rozporządzenia, za wyjątkiem kodów “IB” oraz “WE”, jak również kodu “ZK” – w przypadku przepisania na recepcie nieobjętego refundacją ze środków publicznych, ale wydawanego bezpłatnie, leku wymienionego w załączniku do rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie wykazu leków dla świadczeniobiorcy posiadającego tytuł “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub “Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” (Dz. U. z 2015 r. poz. 2098)

– realizacja takich recept powinna odbywać się wyłącznie za pełną odpłatnością.

§ 8 ust. 1 pkt 8 lit. c) rozporządzenia z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie recept stanowi, że w przypadku gdy recepta zawiera kod uprawnień dodatkowych pacjenta, osoba wydająca wydaje produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny za odpłatnością wynikającą z określonego przez nią uprawnienia dodatkowego pacjenta, w przypadku jeżeli kod uprawnienia dodatkowego występuje w zbiegu z oznaczeniem “X” albo “100%” dotyczącym odpłatności, osoba wydająca przyjmuje, że oznaczenia tego nie wpisano.

Ostatni fragment przytoczonego zapisu może przywodzić do wniosku, że wyraz “oznaczenie” odnosi się do “X” albo “100%”. Tymczasem intencją tego zapisu było odniesienie tego oznaczenia do kodu uprawnienia dodatkowego. Zatem zgodnie z wykładnią celowościową przepis ten należy czytać w ten sposób, że w przypadku wystąpienia takiego zbiegu przyjmuje się, że na recepcie nie występuje to oznaczenie dodatkowe a pacjent otrzymuje lek za 100% odpłatnością.

Niezależnie od powyższego, Minister Zdrowia wskazuje, że w przypadku, w którym intencją osoby wystawiającej receptę jest, aby recepta została zrealizowana przez pacjenta pełnopłatnie (gdyż przepisany na niej produkt leczniczy, wyrób medyczny lub środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego, choć co do zasady refundowany, to jednak przepisywany jest poza zakresem wskazań refundacyjnych), osoba taka nie powinna wpisywać kodu uprawnienia dodatkowego. Takie działanie (wpisanie kodu uprawnienia dodatkowego oraz oznaczenia “X”/”100%”) jest niezrozumiałe i nielogiczne, a nadto wzajemnie się wykluczające. Uprawnienie dodatkowe jest uprawnieniem do refundacji, a zatem dotyczyć może jedynie przypadku, w którym produkt leczniczy, wyrób medyczny lub środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego faktycznie przysługuje pacjentowi ze zniżką, czyli przepisywany jest w zakresie tejże refundacji, a nie poza nią.

Dlatego też w przypadku ww. oznaczeń “X”/100%” wskazujących na brak prawa do refundacji z racji preskrypcji poza wskazaniem refundacyjnym, wraz z tymi oznaczeniami, nie powinny współistnieć (w odniesieniu do danego leku przepisanego na recepcie) kody uprawnień dodatkowych.

Praktyki takie szkodzą pacjentowi, który w przypadku, gdy wstawienie oznaczeń “X/100%” było niezamierzonym lub błędnym działaniem, nie może skorzystać z uprawnień ustawowych i ponosi pełną odpłatność za lek. Gdyby faktycznie przysługiwała mu preferencja w tym zakresie musiałby ponownie wrócić do lekarza po nową receptę wystawioną w sposób prawidłowy, co wpływa negatywnie na działalność systemu ochrony zdrowia.

Reasumując Minister Zdrowia wskazuje osobom uprawnionym do wystawienia recept, iż ich obowiązkiem jest prawidłowe stosowanie przepisów prawa dotyczących preskrypcji recept w tym zwrócenie uwagi na właściwe używanie oznaczeń dodatkowych tak by w praktyce nie pojawiały się recepty z wzajemnie wykluczającymi się oznaczeniami, sprawiające trudności w interpretacji takiej recepty, a w konsekwencji pozbawiające pacjenta uprawnień ustawowych do preferencyjnej odpłatności za leki.

Z poważaniem
z upoważnienia Ministra Zdrowia
Maciej Miłkowski
Podsekretarz Stanu
/dokument podpisany elektronicznie/

Czy farmaceuta może wpisać dodatkowe uprawnienie ZK

W dniu dzisiejszym otrzymaliśmy następujące zapytanie:

Kilka dni temu w aptece spotkała mnie miła niespodzianka. W trakcie wykupu leków okazało się że lekarz nie zaznaczył na recepcie ZK mimo to pani w aptece powiedziała że to nie jest konieczne. Poprosiła o legitymację “zasłużonego” spisała numery , zrobiła odpowiednią adnotacje na odwrocie recepty i wydała leki ze zniżką. A ja nie musiałem wracać do lekarza żeby poprawić receptę. Spytałem czy tak można w każdej aptece ale niestety nie potrafiła mi odpowiedzieć. Stwierdziła tylko że u nich tak robią i nie ma ją z tego powodu jakiś problemów. Czy jest jakiś przepis na który można się powołać bo kilka miesięcy temu bez adnotacji ZK musiałem wracać do lekarza poprawić receptę.

Jednym z przywilejów jakie posiada Zasłużony Honorowy Dawca Krwi jest możliwość zakupu tańszych leków lub uzyskanie ich całkowicie bezpłatnie. Artykuł 43 Ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych mówi:

Świadczeniobiorcy, który posiada tytuł “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub “Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” i przedstawi legitymację “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub “Zasłużonego Dawcy Przeszczepu”, przysługuje bezpłatne, do wysokości limitu finansowania, o którym mowa w art. 6 ust. 2 ustawy o refundacji, zaopatrzenie w leki objęte wykazem:
1) o którym mowa w art. 37 ustawy o refundacji, w zakresie kategorii, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. a tej ustawy,
2) leków, które świadczeniobiorca posiadający tytuł “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub “Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” może stosować w związku z oddawaniem krwi lub w związku z oddawaniem szpiku lub innych regenerujących się komórek i tkanek albo narządów
– na podstawie recepty wystawionej przez osobę uprawnioną w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o refundacji.

Oznacza to, że jeżeli zgłosisz lekarzowi, że jesteś osobą posiadającą tytuł ZHDK i poświadczysz posiadany tytuł to umiejscowi on na recepcie dodatkowe uprawnienie w postaci skrótu “ZK” (zasłużony krwiodawca). Z taką receptą udając się do apteki otrzymasz leki z wyżej wspomnianą zniżką oczywiście pod warunkiem, że leki z recepty rzeczywiście znajdują się na liście leków refundowanych. Obowiązkowe jest również potwierdzenie posiadanego uprawnienia przez przedstawienie odpowiedniego dokumentu; w tym wypadku legitymacji “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi”. Pamiętajcie, że zwykła legitymacja honorowego dawcy krwi (donacyjna – czyli, ta do której wbijane są pieczątki) nie stanowi podstawy do uzyskania zniżki na leki. Osoba realizująca receptę odnotowuje numer i rodzaj dokumentu potwierdzającego uprawnienia na rewersie recepty. W przypadku jednak gdyby lekarz z jakiś powodów nie dokonał odpowiedniego wpisu lub Ty po prostu zapomniałeś poinformować go o posiadanym dodatkowym uprawnieniu i tak będziesz mógł skorzystać ze zniżki. Odpowiednie przepisy zawarte w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 8 marca 2012 r. w sprawie recept lekarskich dają możliwość uzyskania leku mimo braku skrótu “ZK” na recepcie.
Przepisy w tym temacie mówią jasno, że jeżeli na recepcie nie wpisano, wpisano w sposób nieczytelny, błędny lub niezgodny z rozporządzeniem kod uprawnień dodatkowych pacjenta w przypadku krwiodawców ZK – osoba wydająca określa go na podstawie odpowiednich dokumentów dotyczących pacjenta przedstawionych przez osobę okazującą receptę; osoba wydająca zamieszcza go na rewersie recepty oraz składa swój podpis i wprowadza ten kod w komunikacie elektronicznym przekazywanym do oddziału wojewódzkiego Funduszu. Oznacza to, że aptekarz może wydać Wam lek ze zniżką nawet jeżeli lekarz nie zaznaczył na recepcie uprawnienia ZK.

Zniżki na leki dla ZHDK

Recepty dla ” Zasłużonych Honorowych Dawców Krwi”

   Jak pewnie wiecie świadczeniobiorcy, który posiada tytuł “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub “Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” i przedstawi legitymację “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub “Zasłużonego Dawcy Przeszczepu”, przysługuje bezpłatne zaopatrzenie w leki do wysokości limitu finansowania. Wśród nich są leki, które świadczeniobiorca posiadający tytuł “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub “Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” może stosować w związku z oddawaniem krwi lub w związku z oddawaniem szpiku lub innych regenerujących się komórek i tkanek albo narządów https://krwiodawcy.org/leki-zasluzonych-honorowych-dawcow-krwi . Pamiętajmy o tym, że aby skorzystać z leków ze zniżką należy otrzymać receptę z oznaczeniem ZK. Tylko na podstawie recepty wystawionej przez osobę uprawnioną z takim właśnie oznaczeniem mamy prawo do nabycia leków z ulgą. Zarówno u lekarza jak i w aptece warto mieć przy sobie zarówno legitymację donacyjną jak i legitymację ZHDK.

   W związku z dochodzącymi do Narodowego Centrum Krwi skargami o tym, że nie wszystkie apteki wydają leki z odpowiednią zniżką Dyrektor NCK wystosował list do Naczelnej Izby Aptekarskiej.

W związku z wejściem w życie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 19 września 2014 r., zmieniającego rozporządzenie w sprawie wykami leków dla świadczeniobiorcy posiadającego tytuł “Zasłużonej Honorowego Dawcy Krwi” lub “Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” (Dz. U. z 2014 r., poz. 1360), Narodowe Centrum Krwi zwraca się z uprzejmą prośbą o pomoc w zakresie poinformowania aptek o zmianach wprowadzonych przez ww. rozporządzenie.

Pragniemy uprzejmie poinformować, iż do NCK napływają sygnały o pełnopłatnym wydawaniu leków znajdujących się w załączniku do powyższego rozporządzenia.

Natomiast na podstawie zapisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. nr 164, poz. 1027 ze zm.) po okazaniu recept)- wystawionej przez osobę do tego uprawnioną oraz legitymacji “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi”, świadczeniodawcy przysługuje bezpłatne zaopatrzenie w leki objęte wykazem leków zawartych w załączniku do rozporządzeniu Ministra Zdrowia zmieniającym rozporządzenie w sprawie wykazu leków dla świadczeniobiorcy posiadającego tytuł “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub “Zasłużonego Dawcy Przeszczepu”

Akty prawne:
– Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
– Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 19 września 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazu leków dla świadczeniobiorcy posiadającego tytuł “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub “Zasłużonego Dawcy Przeszczepu”