Nie będzie ulg dla zasłużonych honorowych dawców krwi w PKP

W dniu wczorajszym otrzymałem pismo od Rzecznika Praw Pacjenta w którym przedstawił odpowiedź Ministerstwa Infrastruktury w sprawie jego wystąpienia dotyczącego ulgi dla Zasłużonych Honorowych Dawców Krwi. Poniżej zamieszczam jego treść:

   Odpowiadając na Pana wniosek z dnia 30 lipca 2018 r. o udostępnienie informacji dotyczącej współpracy Rzecznika Praw Pacjenta z Ministrem Infrastruktury w sprawie przyznania ulg kolejowych Zasłużonym Honorowym Dawcom Krwi ¹, uprzejmie wskazuję, co następuje:
 
   W związku z obchodami Światowego Dnia Krwiodawstwa oraz realizowanym przez Ministerstwo Zdrowia programem: “Zapewnienie samowystarczalności RP w krew i jej składniki na lata 2015-2020”, a także mając na uwadze informacje o niewystarczających zasobach krwi w poszczególnych regionach Polski, Rzecznik Praw Pacjenta zwrócił się do Ministra Infrastruktury o rozważenie możliwości podjęcia prac nad nowelizacją ustawy z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego i włączenia Zasłużonych Honorowych Dawców Krwi do grona osób którym przysługuje prawo do przejazdów komunikacją kolejową w klasie 2. z ulgą na poziomie co najmniej 39% podstawowej ceny biletu ².
 
   W uzasadnieniu Rzecznik podkreślił m. in., iż wzmocnienie szlachetnych pobudek dawców możliwością uzyskania proponowanej ulgi w przejazdach koleją mogłoby przyczynić się do wzrostu liczby osób zainteresowanych oddawaniem krwi.
 
   Rzecznik wskazał również, że do początku lat 90-tych ubiegłego stulecia istniał “Bilet bezpłatny bezterminowy, klasa dowolna, na przejazd w obrębie wszystkich dokp dla Zasłużonych Honorowych Dawców Krwi PKP I stopnia”.
 
   W odpowiedzi ³, Minister Infrastruktury poinformował, iż obecne ustawowe uprawnienia do ulgowych przejazdów w publicznym transporcie zbiorowym w Polsce zostały wypracowane na drodze kompromisu podczas wieloletnich prac nad rządowymi, poselskimi i obywatelskimi projektami legislacyjnymi oraz stanowią wyraz realizowanej przez Rząd polityki społecznej i socjalnej państwa. Przedstawiona przez Rzecznika propozycja wymagałaby szczegółowej analizy zarówno pod względem uzasadnienia wsparcia dla wyżej wymienionej grupy osób, przy rosnącej liczbie postulatów innych grup społecznych i zawodowych, jak i skutków finansowych proponowanych zmian.
 
   Wyjaśniono, iż omawiana problematyka była już przedmiotem oceny Ministra Zdrowia, który w odpowiedzi na interpelację nr 868 wskazał na wątpliwości dotyczące przyznawania przywilejów tej grupie obywateli. W opinii Ministra Zdrowia, krwiodawstwo powinno być dobrowolne i nieodpłatne, realizowane zgodnie z zasadą bezinteresowności wyrażoną w dyrektywie 2002/98/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 stycznia 2003 r. ustanawiającą normy jakości i bezpiecznego pobierania, testowania, przetwarzania, przechowywania i dystrybucji krwi ludzkiej i składników krwi oraz zmieniającej dyrektywę 2001/83/WE w celu podnoszenia norm bezpieczeństwa odnoszących się do krwi i składników krwi. Wśród uprawnień i przywilejów obecnie przyznanych zasłużonemu honorowemu dawcy krwi należą prawo do korzystania ze świadczeń zdrowotnych poza kolejnością wynikająca z listy oczekujących, zwolnienie od pracy w dniu, w którym oddaje się krew oraz zwrot utraconego zarobku, a po oddaniu co najmniej 5 litrów krwi w przypadku kobiet oraz 6 litrów krwi w przypadku mężczyzn przysługuje tytuł i odznaka honorowa “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi”.
 
   Uznać zatem należy, iż na tym etapie sprawy inicjatywa Rzecznika Praw Pacjenta nie została podzielona.
 
   Ponadto uprzejmie informuję, iż Rzecznik Praw Pacjenta, zgodnie z art. 47 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta ⁴ nie ma kompetencji umożliwiającej przedłożenie inicjatywy ustawodawczej. Z tych względów, aby zmienić przepisy w danym zakresie, Rzecznik musi współpracować z organami władzy publicznej, czy też organizacjami pozarządowymi, społecznymi i zawodowymi w celu określenia zagrożeń i obszarów w systemie ochrony zdrowia wymagających naprawy. Wprowadzenie nowych rozwiązań nie jest możliwe przy braku współdziałania innych zainteresowanych stron.
 
   Niemniej jednak wyjaśniam, iż odpowiedź w sprawie wpłynęła do Biura w dniu 9 lipca 2018 r., Rzecznik jest w trakcie analizy uzyskanych informacji i nie wyklucza przeprowadzenia dalszych działań w przedmiotowym zakresie.
 

¹ W zakresie “jakie kroki poczyniło Ministerstwo Infrastruktury w związku z wnioskiem Pana Bartłomieja Chmielowca, w sprawie przyznania ulg kolejowych Zasłużonym Honorowym Dawcom Krwi oraz czy planowane są jakieś inne kroki celem przywrócenia ulg kolejowych obowiązujących w latach 90-tych dla honorowych dawców krwi (jako praw słusznie nabytych)”.
² Pismo z dnia 13 czerwca 2018 r., znak: RzPP-DSD.420.82.2018.
³ Pismo z dnia 29 czerwca 2018 r., znak: DBI.3.050.41.2018.MŁ.1, NK: 75 127/18.
⁴ Dz. U. z 2017 r., poz. 1318 ze zm.

Z poważaniem
Z upoważnienia
Rzecznika Praw Pacjenta
Alicja Maliszewska
Inspektor Ochrony Danych

Pismo Rzecznika Praw Pacjenta do Ministra Zdrowia w sprawie pacjentów szczególnie uprawnionych

Rzecznik Praw Pacjenta wystąpił do Ministra Zdrowia o zajęcie stanowiska dotyczącego udzielania świadczeń zdrowotnych pacjentom szczególnie uprawnionym. Jak wynika z danych Rzecznika podmioty lecznicze różnie interpretują przepisy uprawniające pacjentów do świadczeń poza kolejnością.

W kierowanym do Ministra Zdrowia piśmie Rzecznik informuje, że brak definicji ambulatoryjnej opieki specjalistycznej w ustawie, powoduje różną interpretację ze strony poradni specjalistycznych. Dotyczy to w szczególności świadczeń rehabilitacyjnych stomatologii i psychiatrii. Poradnie specjalistyczne ww. specjalności nie respektowały szczególnych uprawnień pacjentów. Swoje decyzje motywowały tym, że wymienione świadczenia nie zaliczają się do ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. Problem z rejestracją w dniu zgłoszenia pacjenci sygnalizują również w przypadku kolejnej wizyty u specjalisty a nie tylko pierwszej konsultacji u danego lekarza.

W odpowiedzi Ministerstwo Zdrowia poinformowało Rzecznika Praw Pacjenta, że szczególnie uprawnieni pacjenci mają prawo do korzystania ze świadczeń zdrowotnych poza kolejnością bez względu na specjalność poradni. Ambulatoryjna opieka specjalistyczna to wszystkie świadczenia, które nie wymagają leczenia w warunkach całodobowych lub całodziennych. Świadczenie specjalistyczne powinno być udzielone poza kolejnością wynikającą z listy oczekujących pacjentów. Jeśli poradnia nie może udzielić świadczenia w dniu zgłoszenia powinna ustalić inny termin, jednak nie dłuższy niż 7 dni. Pierwszeństwo w korzystaniu z ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych nie ogranicza się do pierwszych wizyt. Pacjenci korzystający ze szczególnych uprawnień mogą z nich korzystać w całym procesie leczenia również podczas kolejnych wizyt.

Przypominamy, że zgodnie z art. 47c ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, szczególne uprawnienia posiadają kobiety w ciąży, pacjenci do 18 roku życia, u których stwierdzono ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka, pacjentom z tytułem ?Zasłużony Honorowy Dawca Krwi? lub ?Zasłużony Honorowy Dawca Przeszczepu?. Do grupy szczególnie uprawnionych należą też inwalidzi wojenni i wojskowi oraz kombatanci.

Wystąpienie Rzecznika Praw Pacjenta do Ministra Zdrowia: wip-wpr-420-18-2017-es-1-26.07.2017
Odpowiedź Ministerstwa Zdrowia: wip-wpr-420-18-2017-es-1-8.12.2017