Uprawnienie do korzystania poza kolejnością w podmiotach świadczących świadczenia nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej

Szanowny Panie,

w odpowiedzi na zapytanie w sprawie uprawnień do korzystania poza kolejnością w podmiotach świadczących świadczenia nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej, Departament Lecznictwa zwraca się z prośbą o przyjęcie poniższego.

Zgodnie z art. 47c ust. 1 pkt 3 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych¹ świadczeniobiorca, który posiada tytuł „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” i przedstawi odpowiednią legitymację ma prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz z usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach.

W dalszej części regulacji przepisy uszczegóławiają zasady korzystania z ww. uprawnień, tj. korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej (ust. 2-4). Jednak część z przywołanych reguł (ust. 2 i 4) obejmuje zakres świadczeń opieki zdrowotnej w szpitalach i świadczeń specjalistycznych w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej, co do których obowiązuje tzw. system kolejkowy, zgodnie z art. 20 ww. ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Z uwagi na specyfikę podstawowej opieki zdrowotnej (POZ), gdzie obowiązują inne zasady ustalania harmonogramu przyjęć pacjentów, nie objęto jej powyższym uszczegółowieniem. Wyjątkiem jest zasada generalna z ust. 3 oraz regulacja ust. 5 przywołanego przepisu. Ta ostatnia nakłada na świadczeniodawców podstawowej opieki zdrowotnej obowiązek uwidacznia w miejscach udzielania świadczeń pisemnej informacji o uprawnieniach przysługujących m.in. dawcom krwi, w tym o prawie do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej.

W ramach POZ obowiązuje bowiem zasada udzielania świadczenia w dniu zgłoszenia, zgodnie z harmonogramem pracy świadczeniodawcy, w przypadkach uzasadnionych stanem zdrowia pacjenta. W innym wypadku świadczenia te są udzielane w terminie uzgodnionym z pacjentem.

W tym miejscu należy nadmienić, iż zgodnie z § 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej świadczenia gwarantowane w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej² obejmują świadczenia nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej (NiŚOZ).

Jednocześnie Departament wyjaśnia, iż w ramach nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej zabezpieczane są świadczenia gwarantowane w POZ w dni robocze w godzinach od 18.00 do 8.00 dnia następnego oraz w soboty, niedziele i inne dni ustawowo wolne od pracy w godzinach od 8.00 danego dnia do godziny 8.00 dnia następnego. Terminy te dopełniają dostępność świadczeń lekarza oraz pielęgniarki POZ, gwarantując pacjentowi opiekę dostępną całodobowo. W przypadku wystąpienia u pacjenta stanu nagłego, odpowiednio lekarz lub pielęgniarka zapewniają opiekę świadczeniobiorcy do czasu przyjazdu zespołu ratownictwa medycznego lub przekazania świadczeniobiorcy pod opiekę Szpitalnego Oddziału Ratunkowego lub Izby Przyjęć.

Zgodnie z powyższym, reguły korzystania ze świadczeń poza kolejnością dla dawców krwi obowiązują również przy udzielaniu świadczeń w ramach NiŚOZ, statuując zasadę pierwszeństwa ich udzielenia, z zastrzeżeniem jednak sytuacji, w których kryteria medyczne będą powodowały konieczność udzielenia świadczeń innym osobom np. znajdującym się w stanie nagłym.

Z wyrazami szacunku
Agnieszka Beniuk-Patoła
Zastępca Dyrektora