Kilka tygodni temu informowaliśmy was o tym, że rozpoczęto prace nad nowelizacją rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 lutego 2017 r. w sprawie określenia rzadkich grup krwi, rodzajów osocza i surowic diagnostycznych, których uzyskanie wymaga przed pobraniem krwi lub jej składników wykonania zabiegu uodpornienia dawcy lub innych zabiegów, oraz wysokości rekompensaty, zwanym dalej „rozporządzeniem”, które wydane zostało na podstawie art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (Dz. U. z 2023 r. poz. 318 i 650).
Celem projektowanych zmian w rozporządzeniu jest przedstawienie charakterystyki rzadkich grup krwi (§ 1 pkt 1 projektu rozporządzenia). Na przestrzeni ostatnich 4 lat opisano 8 nowych układów grupowych oraz wykryto nowe antygeny krwinek czerwonych. W związku ze zmieniającą się liczbą, listą i nomenklaturą układów grupowych oraz antygenów krwinek czerwonych, Instytut Hematologii i Transfuzjologii, na którego wniosek, zgodnie z upoważnieniem, wydawane jest rozporządzenie, stoi na stanowisku, że zasadne jest uchylenie załącznika nr 1 do rozporządzenia, ponieważ wymagałby on częstej aktualizacji. Zaproponowane w projekcie rozporządzenia określenie rzadkich grup krwi w miejsce zamkniętego wykazu (dotychczasowy załącznik nr 1 do rozporządzenia) jest szczegółowym i uniwersalnym zapisem, przewidzianym również dla jeszcze nie odkrytych antygenów i grup krwi.
Z kolei nowe brzmienie ust. 2 w § 1 rozporządzenia wynika z tego, że dotychczasowy przepis nie uwzględniał rzadko występujących genotypów (fenotypów) HPA, których częstość określono na mniejszą niż 3%, ze względu na rozkład antygenów HPA w populacjach kaukaskich, do których zalicza się populację polską.
ZMIANY DOTYCZĄCE DAWCÓW, KTÓZY ZOSTALI PODDANI PROCESOWI UODPORNIANIA
W zakresie zmiany § 3 rozporządzenia, zmiana uwzględnia informacje od dawców, którzy zostali poddani procesowi uodpornienia oraz innym zabiegom poprzedzającym pobranie krwi lub jej składników w celu uzyskania surowic diagnostycznych lub osocza. Stawki wysokości rekompensaty przyznawanej dawcom nie były poddawane waloryzacji od 16 lat (obecne stawki obowiązują od 2007 r.). Biorąc pod uwagę zmianę wartości siły nabywczej pieniądza w czasie oraz zwiększenie zapotrzebowania na immunoglobulinę anty-D w związku z wejściem w życie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 5 września 2017 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (Dz. U. poz. 1766), które wprowadziło nowe świadczenie gwarantowane „podanie immunoglobuliny anty-RhD pacjentce RhD „ujemnej”, zasadne wydaje się dokonanie waloryzacji obecnych świadczeń. Waloryzacja stawek wysokości rekompensaty wypłacanego Honorowym Dawcom Krwi o wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych z lat 2007-2022 ma na celu urealnienie jego wysokości, a także jest kluczowe dla utrzymania wysokiego poboru osocza immunizowanego, jak również jest odpowiedzią na rosnące koszty związane z koniecznością prowadzenia zdrowego stylu życia, przyjmowania leków oraz preparatów zabezpieczających przed chorobami i wirusami. Nowe stawki rekompensaty wypłacanej dawcom będą obowiązywać od dnia wejścia w życie projektowanego rozporządzenia, co pozwoli utrzymać wysoki pobór osocza immunizowanego, zwiększy motywację wśród dawców do oddawania osocza, a także stanowić będzie odpowiedź na rosnące koszty związane z koniecznością prowadzenia zdrowego stylu życia, przyjmowania leków oraz preparatów zabezpieczających przed chorobami i wirusami.
| SKŁADNIK | BYŁO | BĘDZIE |
| a) za 1 litr krwi z wytworzonymi przeciwciałami w wyniku zabiegu uodpornienia | 200 zł | 280 zł |
| b) za 1 litr osocza pobranego od dawcy poddanego zabiegowi uodpornienia lub innym zabiegom | 350 zł | 500 zł |
| c) za zabieg uodpornienia dawcy, o którym mowa w lit. a i b: – pierwszy: – każdy kolejny: | 50 zł 25 zł | 70 zł 35 zł |
| d) za 1 mililitr krwi pobranej do uodpornienia | 1 zł | 1,40 zł |
| e) za składniki krwi pobierane metodą aferezy | 130 zł | 185 zł |
W związku z tym, że zakładana w § 1 pkt 2 projektu rozporządzenia nowelizacja obejmuje zmianę wysokości stawek rekompensat pieniężnych dla dawców krwi poddanym zabiegom uodpornienia lub innym zabiegom, w ocenie projektodawcy nie są wymagane przepisy przejściowe; zaktualizowane stawki wypłacanej dawcom rekompensaty będą obowiązywać od dnia wejścia w życie projektowanego rozporządzenia.
Rozporządzenie wejdzie w życie po upływie miesiąca od dnia ogłoszenia. Okres ten jest wystarczający i pozwoli na odpowiednie dostosowanie się adresatów do projektowanych zmian. Oznacza to, że przepisy i zmiany zaczną obowiązywać od 17 grudnia 2023 roku.