Nie będzie zmiany formatu legitymacji Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi

W tym tygodniu Minister Zdrowia zajął stanowisko w sprawie petycji, którą przedstawiliśmy Wam w artykule Czas na zmianę formatu legitymacji Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi. Odpowiedź jest negatywna. Nie będzie zmiany formatu legitymacji ZHDK. Poniżej treść pełnej odpowiedzi.

Warszawa, 06 października 2025

Szanowny Panie,

w odpowiedzi na petycję w sprawie zmiany formatu legitymacji Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi, uprzejmie proszę o przyjęcie poniższego.

Zgodnie z ustawą o publicznej służbie krwi1 odznakę Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi, wraz z legitymacją, wydaje Polski Czerwony Krzyż za pośrednictwem Oddziałów Okręgowych na terenie całej Polski. Obowiązująca forma legitymacji – papierowa, składana karta w okładce – jest zgodna ze standardem stosowanym przy orderach i odznaczeniach państwowych, resortowych, kościelnych i stowarzyszeniowych. Proponowana zmiana na plastikową kartę typu poliwęglanowego odbiega od tego wzorca, jak również pozbawia dokument należnej mu symboliki i powagi.

Legitymacja nie jest dokumentem codziennego użytku. W praktyce wiele uprawnień i zniżek można realizować bez jej fizycznego okazywania – za pomocą kart miejskich, wewnętrznych systemów placówek medycznych, czy innych elektronicznych baz danych. W wielu przypadkach legitymacja ma wartość symboliczną, nie użytkową.

Jednocześnie należy zauważyć, iż ewentualna zmiana formatu legitymacji wiązałaby się z istotnymi kosztami organizacyjnymi: wyposażeniem oddziałów okręgowych PCK w specjalistyczny sprzęt – drukarki – oraz zakupem materiałów eksploatacyjnych. Koszty te należałoby oszacować oraz w całości uwzględnić w dotacji przyznanej na realizację tego zadania. Ponadto, odnosząc się do wydawania legitymacji za zwrotem kosztu jej wytworzenia, należy podkreślić, że zgodnie z ww. ustawą odznaka wraz z legitymacją Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi jest wydawana bezpłatnie, wobec powyższego pobieranie opłaty nie jest zgodne z przepisami prawa

Równocześnie wskazać trzeba jednak, że trwają prace nad rozwiązaniami nowocześniejszymi, tj. wdrożeniem elektronicznej wersji legitymacji (e-legitymacji), dostępnej np. w aplikacji mObywatel, na Indywidualnym Koncie Pacjenta czy poprzez system e-Krew. Rozwiązania te mają znacznie większe uzasadnienie funkcjonalne, gdyż nie naruszają dotychczasowego charakteru legitymacji i mogą zostać wdrożone w sposób przemyślany i bezpośrednio użyteczny dla dawców.

Wydawanie odznaczeń bezpośrednio przez Narodowe Centrum Krwi, z pominięciem Polskiego Czerwonego Krzyża, biorąc pod uwagę kwestie organizacyjne wiązałoby się ze znaczącym wydłużeniem czasu oczekiwania na wydanie odznaczenie. NCK nie posiada danych osobowych Zasłużonych Honorowych Dawców Krwi, gdyż nie prowadzi ewidencji w tym zakresie. NCK realizuje zadanie ministra właściwego ds. zdrowia w zakresie nadawania legitymacji wraz z odznaką „Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu” i w tym zakresie prowadzi ewidencję osób odznaczonych.

Z wyrazami szacunku
z upoważnienia Ministra Zdrowia
Maciej Karaszewski
Dyrektor
/dokument podpisany elektronicznie/