Krew za darmo, bilet już nie. Kolejna odmowna decyzja Zarządu Transportu Metropolitarnego.

Jak wiecie ulgi w komunikacji miejskiej należą do ulg gminnych co powoduje, że każda gmina (odpowiedni organ) określa w jakim zakresie występują zniżki i czy w ogóle są ustanowione. Dawcy krwi z województwa śląskiego a dokładniej Ci zamieszkujący Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię (lub ktoś w ich imieniu) co roku składają wnioski lub petycje w sprawie bezpłatnej komunikacji dla Zasłużonych Honorowych Dawców Krwi I stopnia lub Honorowych Dawców Krwi-Zasłużonych dla Zdrowia Narodu. Nie inaczej było w tym roku. Już w styczniu do Urzędu Metropolitalnego Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii trafił kolejny wniosek we wspomnianej sprawie.

PETYCJA

Podmiot wnoszący petycję:
Grupa osób fizycznych

2025.01.09

I. Podstawa prawna
– Art. 63 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
– Ustawa z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach

II. Przedstawienie żądania Wnosimy o przyznanie bezpłatnych przejazdów komunikacją miejską obsługiwaną przez ZTM (autobusy, tramwaje, trolejbusy) dla osób uhonorowanych odznaką Zasłużony Honorowy Dawca Krwi I stopnia, które oddały co najmniej: 18 litrów krwi w przypadku mężczyzn, 15 litrów krwi w przypadku kobiet.

III. Rola dawców krwi w społeczeństwie Honorowi Dawcy Krwi to osoby, które bezinteresownie ratują życie i zdrowie innych, oddając krew, która jest niezbędna w leczeniu pacjentów. W Polsce system opieki zdrowotnej w ogromnym stopniu opiera się na ich altruistycznej postawie. Krew jest niezastąpionym środkiem medycznym, którego nie można sztucznie wyprodukować. Zasłużeni Honorowi Dawcy Krwi I stopnia wyróżniają się szczególnym wkładem w tę działalność, oddając wielokrotnie większą ilość krwi niż przeciętny dawca. Osiągnięcie 18 litrów (15 litrów w przypadku kobiet) wymaga wieloletniego zaangażowania, poświęcenia i troski o zdrowie innych. Z tego powodu propozycja bezpłatnych przejazdów komunikacją miejską dla Zasłużonych Honorowych Dawców Krwi I stopnia może stanowić dodatkową zachętę do tego pięknego gestu. Symboliczny przywilej, jakim byłyby darmowe przejazdy, nie tylko wyrażałby wdzięczność związku metropolitalnego wobec tych, którzy oddają część siebie, ale również podkreślałby znaczenie ich wkładu w funkcjonowanie systemu ochrony zdrowia.

IV. Wyraz wdzięczności dla krwiodawców Wprowadzenie bezpłatnych przejazdów dla Zasłużonych Honorowych Dawców Krwi to sposób, w jaki społeczność lokalna może wyrazić swoją wdzięczność wobec tych osób. Takie rozwiązanie symbolizuje solidarność społeczną i uznanie dla ich działań. Dawcy ci poświęcają swój czas, energię i zdrowie, by pomagać innym, często kosztem własnej wygody i komfortu. Gest w postaci bezpłatnych przejazdów nie jest jedynie formą rekompensaty, ale przede wszystkim uznaniem ich zasług i wkładu w dobro wspólne. Dla wielu krwiodawców taki przywilej miałby również wymiar praktyczny, umożliwiając im wygodniejsze poruszanie się po mieście bez dodatkowych kosztów, które mogą być znaczące, zwłaszcza w czasach rosnących cen usług publicznych.

V. Korzyści zdrowotne i społeczne wynikające z promocji krwiodawstwa Wprowadzenie tego rodzaju przywilejów może mieć również wpływ na zwiększenie liczby osób oddających krew. W czasach, gdy wiele osób waha się nad podjęciem decyzji o zostaniu dawcą, dodatkowe korzyści mogą okazać się skutecznym bodźcem. Przywileje w postaci darmowych przejazdów mogą zmotywować nie tylko młodych ludzi, ale także tych, którzy oddają krew sporadycznie, do bardziej regularnego zaangażowania. Rozwój kultury krwiodawstwa w regionie wpływa pozytywnie na jakość opieki zdrowotnej. Każdy dodatkowy dawca krwi oznacza większe bezpieczeństwo dla pacjentów potrzebujących transfuzji. Promowanie krwiodawstwa to także budowanie społeczeństwa opartego na solidarności, gdzie pomoc drugiemu człowiekowi staje się wartością nadrzędną.

VI. Perspektywa środowiskowa Promowanie korzystania z komunikacji miejskiej poprzez oferowanie darmowych przejazdów wybranym grupom społecznym, w tym Honorowym Dawcom Krwi, jest zgodne z ideą zrównoważonego rozwoju. Zmniejszenie liczby samochodów osobowych na drogach wpływa korzystnie na środowisko naturalne, redukując emisję spalin i hałas w miastach. Zasłużeni Honorowi Dawcy Krwi, korzystając z bezpłatnych przejazdów, mogą stać się ambasadorami transportu publicznego i promować ekologiczne nawyki wśród swoich znajomych i rodzin. Ich przykład może skłonić innych do rezygnacji z samochodów na rzecz bardziej zrównoważonych form transportu.

ODPOWIEDŹ:

14.02.2025

W odpowiedzi na petycję przesłaną do Urzędu Metropolitalnego Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (GZM) w dniu 9 stycznia br. informuję, że została ona zarejestrowana w Centralnym Rejestrze Petycji (CRP) pod numerem: 1/2025.

Na wstępie należy zaznaczyć, że GZM z dużym szacunkiem i uznaniem odnosi się do Honorowych Dawców Krwi, osób będących dawcami szpiku lub Innych regenerujących się komórek i tkanek, którzy ratują życie innym osobom. Jednakże istnieje wiele różnych organizacji czy też instytucji, niosących pomoc ludziom chorym, pokrzywdzonym przez los, które z pewnością również zasługują na uznanie i daleko idącą pomoc.

W tym miejscu trzeba podkreślić, że ulgi stosowane w komunikacji miejskiej nie są refundowane z budżetu państwa. W przypadku komunikacji miejskiej koszty jej funkcjonowania są pokrywane jedynie z wpływów z biletów oraz składek gmin. W sytuacji przyznania dodatkowych uprawnień do przejazdów ulgowych lub bezpłatnych dla jakiejkolwiek grupy społecznej, uległyby obniżeniu dochody ZTM ze sprzedaży biletów. W konsekwencji oznaczałoby to konieczność dalszego zwiększania poziomu finansowania przez gminy. Stąd też kwestia ewentualnego przyznania w środkach komunikacji miejskiej na terenie GZM dodatkowych uprawnień do przejazdów dla Honorowych Dawców Krwi została poruszona podczas spotkań z przedstawicielami gmin GZM. W ich trakcie wskazano, że przy obecnym poziomie dofinansowania do transportu, jak i w związku z niższymi dochodami gmin, nawet nieduże dodatkowe obciążenie budżetu samorządu byłoby trudne do zrealizowania.

Przedstawiciele gmin zwrócili również uwagę, iż ewentualne przyznanie dodatkowych uprawnień dla Honorowych Dawców Krwi powinno zostać uregulowane kompleksowo na poziomie ustawowym, tak jak ma to miejsce w przypadku ulg np. dla studentów. Ulga ustawowa dotyczy wtedy wszystkich organizatorów komunikacji miejskiej na terenie RP. W takim jednak przypadku wnioski te powinny być kierowane do administracji rządowej.

Jednocześnie wskazuję, iż Zarząd GZM jut kilkukrotnie analizował kwestie ulg dla Honorowych Dawców Krwi i z powodów wskazanych powyżej uchwałami: nr 8212019 z dnia 9 kwietnia 2019 r., nr 33/2020 z dnia 20 lutego 2020 r.; nr 65/2020 z dnia 17 marca 2020 r.; nr 187/2021 z dnia 13 lipca 2021 r., nr 218/2021 z dnia 24 sierpnia 2021 r., nr 317/2021 z dnia 14 grudnia 2021 r., nr 212/2022 z dnia 16 sierpnia 2022 r. oraz nr 127/2023 z dnia 21 kwietnia 2023 r., rozpatrzył negatywnie wnioski dotyczące wprowadzenia dodatkowych uprawnień lub biletów dla Honorowych Dawców Krwi w komunikacji miejskiej Transportu GZM.

Mając na uwadze powyższe, zostałem upoważniony do przekazania informacji, iż Zarząd GZM Uchwałą nr 49/2025 z dnia 11 lutego br. negatywnie rozpatrzył petycję CRP nr 1/2025 w przedmiocie wprowadzenia w komunikacji miejskiej Transportu GZM bezpłatnych przejazdów dla osób uhonorowanych odznaką „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi I stopnia”.

Z poważaniem
Z upoważnienia Przewodniczącego Zarządu
Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii
Dyrektor Departamentu
Komunikacji i Transportu

Poniżej zamieszczamy odpowiedzi w postaci Uchwał Zarządu GZM na poszczególne prośby składane do Urzędu.

Uchwała	Odpowiedź
2019 r.
Uchwała Zarządu nr 82/2019 z dnia 09.04.2019 w sprawie rozpatrzenia wniosku w przedmiocie wprowadzenia dla Honorowych Dawców Krwi uprawnień do bezpłatnych przewozów organizowanych przez Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię	NEGATYWNA
2020 r.
Uchwała Zarządu nr 33/2020 z dnia 20.02.2020 w sprawie rozpatrzenia wniosku w przedmiocie wprowadzenia dla Zasłużonych Honorowych Dawców Krwi uprawnień do bezpłatnych przewozów organizowanych przez Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię	NEGATYWNA
Uchwała Zarządu nr 65/2020 z dnia 17.03.2020 w sprawie rozpatrzenia wniosku w przedmiocie wprowadzenia dla Zasłużonych Honorowych Dawców Krwi uprawnień do ulgowych lub bezpłatnych przewozów organizowanych przez Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię	NEGATYWNA
2021 r.
Uchwała Zarządu nr 187/2021 z dnia 13.07.2021 w sprawie rozpatrzenia wniosku w przedmiocie wprowadzenia uprawnień do bezpłatnych przejazdów w komunikacji zbiorowej organizowanej przez Zarząd Transportu Metropolitalnego (ZTM) dla Zasłużonych Honorowych Dawców Krwi I stopnia lub dawców krwi posiadających odznakę „Honorowy Dawca Krwi-Zasłużony dla Zdrowia Narodu”	NEGATYWNA
Uchwała Zarządu nr 218/2021 z dnia 24.08.2021 w sprawie rozpatrzenia wniosków: CRSiW nr 22/2021, CRSiW nr 23/2021, CRSiW nr 24/2021 w przedmiocie wprowadzenia dodatkowych uprawnień do przejazdów w komunikacji zbiorowej organizowanej przez Zarząd Transportu Metropolitalnego (ZTM)	NEGATYWNA
Uchwała Zarządu nr 317/2021 z dnia 14.12.2021 w sprawie rozpatrzenia wniosku 41/2021 w przedmiocie ujęcia w budżecie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii na 2022 rok kwoty wydatków związanych z wprowadzeniem uprawnienia do ulgowych przejazdów dla dawców krwi posiadających odznakę „Honorowy Dawca Krwi-Zasłużony dla Zdrowia Narodu” w komunikacji miejskiej organizowanej przez Zarząd Transportu Metropolitarnego (ZTM)	NEGATYWNA
2022 r.
Uchwały Zarządu nr 212/2022 z dnia 16.08.2022 w sprawie rozpatrzenia wniosku nr 87/2022 w przedmiocie wprowadzenia w Taryfie przewozu osób i bagażu w komunikacji miejskiej organizowanej przez Zarząd Transportu Metropolitalnego (ZTM), biletu półrocznego i rocznego na jedno wybrane miasto/gminę oraz uprawnienia do ulgowych przejazdów dla Zasłużonych Honorowych Dawców Krwi I stopnia.	NEGATYWNA
2023 r.
Uchwały Zarządu nr 127/2023 z dnia 21.04.2023 w sprawie rozpatrzenia wniosku w przedmiocie wdrożenia pilotażowej oferty na zakup biletów jednorazowych / krótkookresowych dla „Honorowych Dawców Krwi-Zasłużonych dla Zdrowia Narodu”, w komunikacji miejskiej organizowanej przez Zarząd Transportu Metropolitalnego (ZTM)	NEGATYWNA
2025 r.
Uchwały Zarządu nr 49/2025 z dnia 11.02.2025 w sprawie rozpatrzenia petycji w przedmiocie wprowadzenia w komunikacji miejskiej Transport GZM bezpłatnych przejazdów dla osób uhonorowanych odznaką „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi I stopnia”.	NEGATYWNA

Związek Metropolitalny jest zrzeszeniem gmin, w skład którego wchodzą następujące gminy (?gminy członkowskie”):
Będzin, Bieruń, Bobrowniki, Bojszowy, Bytom, Chełm Śląski, Chorzów, Czeladź, Dąbrowa Górnicza, Gierałtowice, Gliwice, Imielin, Katowice, Knurów, Kobiór, Lędziny, Łaziska Górne, Mierzęcice, Mikołów, Mysłowice, Ożarowice, Piekary Śląskie, Pilchowice, Psary, Pyskowice, Radzionków, Ruda Śląska, Rudziniec, Siemianowice Śląskie, Siewierz, Sławków, Sosnowiec, Sośnicowice, Świerklaniec, Świętochłowice, Tarnowskie Góry, Tychy, Wojkowice, Wyry, Zabrze, Zbrosławice.