Interpretacja przepisów wprowadzających nowe przywileje dla dawców w okresie epidemii

W związku z pojawiającymi się wątpliwościami części środowiska honorowych dawców krwi przedstawiamy Państwu “interpretację przepisów” dokonaną przez Narodowe Centrum Krwi:

W dniu 25 tycznia 2021 r. opublikowana została ustawa z dnia 21 stycznia 2021 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, nadającą dodatkowe uprawnienia m.in. Honorowym Dawcom Krwi i jej składników.

W przedmiotowej ustawie zawarte są zapisy, że w przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii honorowemu dawcy krwi, który oddał krew lub jej składniki, w tym osocze po chorobie COVID-19 (zatem nie tylko po chorobie COVID-19) przysługują:

  • zwolnienie od pracy oraz zwolnienie od czynności służbowych w dniu, w którym oddał krew lub jej składniki oraz w dniu następnym,
  • ulga w wysokości 33% na przejazdy w komunikacji krajowej środkami publicznego transportu zbiorowego (przysługuje honorowemu dawcy krwi, który oddał co najmniej 3 donacje krwi lub jej składników, w tym osocze po chorobie COVID-19).

Uprawnienie, przysługuje przez 6 miesięcy od dnia wystawienia zaświadczenia przez centrum krwiodawstwa i krwiolecznictwa.

Uprawnienie do korzystania z ulgi na przejazdy przysługuje także przez okres 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy także w przypadku oddania co najmniej 3 donacji krwi lub jej składników, w tym osocze po chorobie COVID-19, przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. Warunkiem skorzystania z ulgi jest wydane zaświadczenie potwierdzające oddanie co najmniej 3 donacji krwi lub jej składników, w tym osocze po chorobie COVID-19, w okresie stanu zagrożenia epidemicznego, tj. od 14.03.2020 r. (dzień głoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego).

Z powyższego wynika zatem, że uprawnienia nie zostały ograniczone jedynie do honorowych dawców krwi, po przebytej chorobie COVID-19, ale przysługują wszystkim honorowym dawcom krwi spełniającym wyżej określone warunki.

W odniesieniu do wydawania zaświadczeń uprawniających do 33% ulgi na przejazdy w komunikacji krajowej środkami publicznego transportu zbiorowego, zgodnie z treścią art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 21 stycznia 2021 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r., poz. 159) uprawnienia, o których mowa w art. 9a ust. 1 pkt 2 ustawy zmienianej w art. 3, tj. ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi, przysługują przez 6 miesięcy od dnia wystawienia zaświadczenia, o którym mowa w art. 9a ust. 3 ustawy zmienianej w art. 3. Ponadto przepisy nie przewidują możliwości przedłużenia zaświadczenia, gdyż stanowiłoby to zaprzeczenie celu, dla którego zostały wprowadzone, tj. zagwarantowanie odpowiedniej ilości krwi dla pacjentów w okresie pandemii. Dlatego w przypadku, gdy zaświadczenie uprawniające do skorzystania z 33 % ulgi wystawione przez Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa straci swoją ważność (tj. upłynie 6 miesięcy od daty jego wystawienia), koniecznym jest ponowne spełnienie przesłanek uprawniających do wystawienia zaświadczenia, tj. Dawca musi oddać trzy donacje krwi i jej składników, w tym trzy donacje osocza od ozdrowieńców, w okresie od daty wystawienia poprzedniego zaświadczenia jednak w czasie stanu zagrożenia epidemicznego, bądź stanu epidemii.

Literalna treść art. 33 ust. 1 pkt 1 w/w ustawy prowadzi do wniosku, że uprawnienie, o którym mowa w art. 9a ust. 1 pkt 2 ustawy zmienianej w art. 3, tj. ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi ma charakter terminowy “przez 6 miesięcy od dnia wystawienia zaświadczenia“.

W celu dokonania właściwej wykładni należy odwołać się również do oceny skutków regulacji (dalej jako “osr”) projektu ustawy, gdzie wskazano, że “Projekt ustawy przewiduje przyznanie dawcom krwi, którzy oddali co najmniej 3 donacje krwi pełnej lub osocza po chorobie COVID- 19 czasowe wsparcie na okres nie dłuższy niż przez 6 miesięcy od dnia wystawienia przez regionalne centrum, Wojskowe Centrum lub Centrum MSWiA stosownego zaświadczenia w tym zakresie w postaci prawa do zakupu biletów jednorazowych z ulgą 33%” (podkreślenie autora). Z powyższego wynika, że szczególne uprawnienie ma charakter terminowy i przysługuje na okres do 6 miesięcy od dnia wydania zaświadczenia. Przy czym zawarta analiza kosztów przyjętej regulacji dowodzi wprost, że w założeniu każdy z beneficjentów będzie korzystał z tej formy wsparcia nie dłużej niż przez 6 miesięcy.

Przedstawione powyżej stanowisko, nie jest interpretacją Narodowego Centrum Krwi a brzmieniem zapisów zawartych w ustawie z dnia 21 stycznia 2021 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r., poz. 159).

Kierownik Wydziału
Główny Specjalista
Wydział Komunikacji i Promocji
Narodowe Centrum Krwi

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 21 stycznia 2021 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw

PYTANIA DODATKOWE:

Od kiedy liczyć donacje, które pozwalają na uzyskanie dodatkowych przywilejów w czasie trwania zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii?
– Stan zagrożenia epidemicznego od 14 marca 2020 do 19 marca 2020: https://dziennikustaw.gov.pl/D2020000043301.pdf
– Stan epidemii od 20 marca 2020 roku do chwili obecnej: https://dziennikustaw.gov.pl/D2020000049101.pdf
Oznacza to, że od 14 marca 2020 liczymy donacje do nowych uprawnień.

Czy ulga w wysokości 33% na przejazdy w komunikacji krajowej środkami publicznego transportu zbiorowego dotyczy również komunikacji miejskiej?

Zgodnie z ustawą z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego, która to reguluje uprawnienia do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego w regularnych przewozach osób, wykonywanych przez uprawnionych przewoźników kolejowych i autobusowych przepisów ustawy nie stosuje się do komunikacji miejskiej.

127 komentarzy do “Interpretacja przepisów wprowadzających nowe przywileje dla dawców w okresie epidemii”

  1. Witam serdecznie,
    proszę o udzielenie informacji, jak należy zastosować dwa dni wolne w przypadku systemu równoważnego – dwie zmiany po 12 godzin (dzień / noc) – dniówka na
    I zmianie przypada od 7:00 do 19:00 i w tym dniu oddano krew, następnego dnia praca przypada na II zmianę od 19:00 do 7:00 dnia następnego – w jakim przedziale czasowym należy udzielić drugiego dnia wolnego w związku z oddaniem krwi, przypadającym na II zmianę?.

    Odpowiedz
    • Witam serdecznie!
      Nie jest to doprecyzowane przepisami. Samo Narodowe Centrum Krwi na swojej stronie internetowej https://www.gov.pl/web/nck/po-donacji przedstawia informację, że wolne jest do godziny 24:00: “Honorowemu Dawcy Krwi przysługuje zwolnienie od pracy w dniu oddania krwi i na czas okresowego badania lekarskiego z zachowaniem prawa do wynagrodzenia (do godziny 24:00 w dniu oddania krwi”, jednak to tylko interpretacja przepisów. Bezpośrednio taki zapis nie znajduje się w aktach prawnych. Oczywiście jest to zapis ogólny odnoszący się do czasu kiedy to nie ma ogłoszonego stanu epidemii albo stanu zagrożenia epidemicznego.

      Odpowiedz
  2. Witajcie
    Będę wdzięcznaza informację.
    W listopadzie byłam na Zanzibarze. Czy mogę oddać krew wcześniej aniżeli po roku? Jeśli tak to na jakich warunkach?
    Dziękuję!

    Odpowiedz
    • Witam serdecznie!
      Same przepisy dopuszczają taką możliwość: 12 miesięcy od dnia opuszczenia terenów endemicznego występowania malarii; okres ten może być skrócony do 4 miesięcy, jeżeli badania w kierunku malarii przeprowadzone metodami immunologicznymi dają wyniki negatywne. Natomiast niektóre RCKiK nie akceptują takich wyników gdyż mają one małą czułość i żądają badań metodami biologii molekularnej. Inne w ogóle nie zgadzają się na skrócenie dyskwalifikacji. Druga sprawa to znalezienie miejsca gdzie je wykonasz i koszty.

      Odpowiedz
  3. Witam.
    Moje pytanie: Czy pracownik może wykorzystać tylko 1 dzień zwolnienia od pracy po oddaniu krwi a z 2 dnia zrezygnować?

    Odpowiedz
      • Witam, mój błąd, zapomniałem dostarczyć zaświadczenie pracodawcy w terminie 7 dni. W efekcie kosztem dwóch dni nieobecności zostały mi zredukowane 16 wypracowanych nadgodzin. Czy są przepisy pozwalające mi wybrać dni wolne w późniejszym okresie? Będę bardzo wdzięczny za odpowiedź.

        Odpowiedz
        • Nie, nie ma takiej możliwości. Dniami wolnymi mogą być tylko dzień donacji i dzień kolejny po dniu donacji. Dni te nie są nagrodą a mają pozwolić zregenerować się organizmowi. W związku z tym nie da się ich “przenosić”, odbierać w innym terminie.

          Odpowiedz
  4. Witam, czy RCKiK przy wystawianiu zaświadczenia wysyła je automatycznie do pracodawcy? Czy to pracownik musi dostarczyć zaświadczenie w formie pisemnej? Pytam ponieważ pracodawca dopiero teraz (mimo, że jestem wieloletnim krwiodawcą) każe mi dostarczać wersje papierową, tak jakby tej elektronicznej nie widział i przez to prawdopodobnie zostało mi źle wyliczane wynagrodzenie (80% a nie 100%). Pierwszy raz się spotykam z taką sytuacją i nie wiem po której stronie leży wina…

    Odpowiedz
  5. Dzień dobry
    Czy pracodawca może nie zapłacić za dni wolne z powodu oddania krwi? Dostaliśmy informację, że firma nie będzie płacić bo dużo pracowników zaczęło oddawać krew ze względu na wolne 2 dni.

    Odpowiedz
  6. Jeżeli jestem dawcą od wielu lat – oddałem już 12l, z czego w ostatnim byłem 5x, to czy aby jutro jadąc POL-REGIO muszę mieć faktycznie te śmieszne zaświadczenie? Więcej zachodu aby to zdobyć niż samej korzyści. Powinni wszystkim honorowym dawcą (z legitymacją) akceptować ulgę.

    Odpowiedz
    • Witam serdecznie!
      Tak, musi mieć Pan zaświadczenie potwierdzające 3 krotne oddanie krwi w czasie epidemii gdyż taki dokument został wpisany do przepisów ustawy. Taki wzór dokumentu również został dostarczony do podmiotów świadczących usługi przewozowe krajowe.

      Odpowiedz
  7. Dzień dobry. Moje pytanie dotyczy ulgi na przejazdy. Czy obowiązek dopłaty różnicy między biletami z 1 i 2 klasy dotyczy każdej sytuacji tj. zarówno gdy kupuję bilet że zniżka w 1 jak i w 2 klasie? Jeśli tak to w przypadku pkp i biletów na długie trasy zniżki praktycznie nie ma gdyż zapłata różnicy w cenach biletów skutecznie ją niweluje, często do 0

    Odpowiedz
  8. Dzień dobry Czy do oddania osocza jako ozdrowieniec wystarczy zaświadczenie z portalu pacjent.gov.pl o odbyciu izolacji czy muszę załatwić jakieś inne zaświadczenie? Jeśli tak to skąd je wziąć?

    Odpowiedz
    • Witam serdecznie!
      Oto odpowiedź z RCKiK w Raciborzu:
      Osocze może być pobrane m.in. od osób, które są po zakażeniu SARS-CoV-2/po wyzdrowieniu z potwierdzonego COVID-19, u których minął okres co najmniej 14 dni od zakończenia izolacji na podstawie wpisu do systemu gabinet.gov.pl/pacjent.gov.pl, a więc wystarczy. Pozdrawiam.

      Odpowiedz
  9. Witam, chciałbym oddać krew 30go kwietnia, w związku z tym chciałbym skorzystać jedynie z dnia wolnego dnia 1go maja a w dniu oddania chciałbym pójść do pracy, czy jest taka możliwość?

    Odpowiedz
    • W dniu 25 stycznia 2021 r. opublikowana została ustawa z dnia 21 stycznia 2021 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, nadającą dodatkowe uprawnienia m.in. Honorowym Dawcom Krwi i jej składników. W przedmiotowej ustawie zawarty jest zapis, że w przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii honorowemu dawcy krwi, który oddał krew lub jej składniki, w tym osocze po chorobie COVID-19 (zatem nie tylko po chorobie COVID-19) przysługuje, m.in. zwolnienie od pracy oraz zwolnienie od czynności służbowych w dniu, w którym oddał krew lub jej składniki oraz w dniu następnym.

      Mając jednak na uwadze sygnały napływające od Honorowych Dawców Krwi w kontekście skorzystania z dnia wolnego wyłącznie w dniu donacji, co wynika ze specyfiki niektórych zakładów pracy, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom Dawców, Centra Krwiodawstwa takie zaświadczenia wydają. Odbywa się to w porozumieniu z Krwiodawcą, tj. Krwiodawca określa, czy zaświadczenie powinno odnosić się do jednego czy dwóch dni wolnych od pracy. Wobec powyższego, w przypadku wyrażenia chęci otrzymania zaświadczenia uprawniającego wyłącznie do jednego dnia wolnego od pracy bądź wykonywania czynności służbowych Krwiodawca składa stosowne oświadczenie, iż chce skorzystać tylko z jednego dnia wolnego. Jednakże biorąc pod uwagę cel, któremu ma służyć dzień wolny, tj. zrekompensowanie wydatku energetycznego związanego z donacją krwi, w tym ewentualnie z towarzyszącym donacji stresem (który może mieć w indywidualnych przypadkach różne nasilenie), przedmiotowe zaświadczenia nie mogą być wydawane tylko na dzień przypadający po dniu donacji, ponieważ nie byłoby to zgodne z tym celem.

      Odpowiedz
  10. Jak się ma sprawa wydania zaświadczenia uprawniającego do zniżki na przejazdy w wypadku, gdy donacje odbywały się w dwóch lub trzech różnych centrach? Zakładając, że były to centra z różnych województw (a nie tylko oddział terenowy), np. dwie donacje w Ciechanowie i jedna w Suwałkach.

    Odpowiedz
    • Witam serdecznie!
      Należy napisać prośbę np. mailem do “starego” centrum o przesłanie zaświadczenia potwierdzającego oddanie krwi w danym okresie czasu. Z tym zwykłym zaświadczeniem proszę udać się do “obecnego” centrum celem wystawienia zaświadczenia potwierdzającego 3 oddania w czasie epidemii.

      Odpowiedz

Zostaw komentarz

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

Discover more from Honorowe krwiodawstwo i krwiolecznictwo

Subscribe now to keep reading and get access to the full archive.

Continue reading