Kilka dni temu napisał do nas dawca, który pracuje w dwóch firmach. Chciał się dowiedzieć czy mając dwóch pracodawców otrzyma dwa zaświadczenia potwierdzające oddanie krwi w danym dniu. Zaświadczenie takie jest dokumentem usprawiedliwiającym nieobecność dawcy krwi w pracy z powodu honorowego oddawania krwi lub jej składników. Pierwszy raz ktoś przysłał do mnie maila w tej sprawie, dlatego postanowiłem poprosić o odpowiedź Narodowe Centrum Krwi. W dniu wczorajszym otrzymałem odpowiedź, którą zamieszczam niżej.
Przy okazji jak pewnie zauważycie Narodowe Centrum Krwi przedstawiło swoje stanowisko na temat dnia wolnego, który przysługuje po oddaniu krwi lub jej składników. Dokładniej chodzi o termin, godzinę końca tego dnia. Nie dalej jak miesiąc temu zachęcałem dawców krwi aby powoływali się na Uchwałę Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 1994 r. I PZP 49/93, która mimo iż nie dotyczyła krwiodawstwa mogła pomóc krwiodawcy w przypadku wystąpienia niejasności. Wygląda na to, że na niewiele się ona przyda.
Pracodawca ma obowiązek zwolnić pracownika, będącego krwiodawcą na czas oznaczony przez centrum krwiodawstwa. Centrum krwiodawstwa na życzenie krwiodawcy może wystawić zaświadczenie dla różnych pracodawców. Należy mieć na uwadze, że z zaświadczenia powinno wynikać, iż krwiodawcy przysługuje w związku z oddaniem krwi zwolnienie od pracy w konkretnym dniu, przez co należy rozumieć, iż zwolnienie to przysługuje nie dłużej niż do końca dnia kalendarzowego; tj do godz. 24:00.
Dzień dobry,
Podejrzewam, ze pracownik nie oddaje krwi a jedynie oddaje podrobione zaświadczenia z oddawania krwi, jest na nich pieczątka RCKiK natomiast, wiemy, że partnerka pracownika tam pracuje. Czy jest możliwość takiej sytuacji? Czy są sprawdzane wydawane zaświadczenia oraz rejestrowane osoby gdy oddają krew?
Oto odpowiedź z Narodowego Centrum Krwi:
Dzień dobry,
odpowiadając na korespondencję z dnia 9 kwietnia 2024 r. dotyczącą możliwości dokonywania przez pracodawcę weryfikacji zaświadczenia wydanego przez CKiK, Narodowe Centrum Krwi uprzejmie prosi o przyjęcie poniższych informacji.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (Dz. U. z 2024 r. poz. 281, t.j.) Zasłużonemu honorowemu dawcy krwi i honorowemu dawcy krwi przysługuje zwolnienie od pracy oraz zwolnienie od wykonywania czynności służbowych w dniu, w którym oddaje krew, oraz w dniu następnym, a także na czas okresowego badania lekarskiego dawców krwi zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 2982 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465). Następnie art. 9 ust. 1a ww. ustawy wskazuje, że dokumentem poświadczającym uprawnienia, o których mowa w ust. 1, jest zaświadczenie wydane przez regionalne centrum, Wojskowe Centrum lub Centrum MSWiA.
Wobec powyższego zwolnienie od pracy pracownika oddającego krew przysługuje wyłącznie, gdy zdarzenie to zostanie odpowiednio udokumentowane, tj. zostanie wystawione zaświadczenie, o którym mowa powyżej. Przepisy nie uwzględniają innej, niż poprzez wystawione przez CKiK zaświadczenie, możliwości poświadczenia oddania krwi, a co za tym idzie uzyskania dnia wolnego z tego tytułu.
Należy mieć także na uwadze rodzaj oddanej przez pracownika donacji, gdyż w zależności od składnika krwi występuje różna częstotliwość ich oddawania (reguluje to rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie warunków pobierania krwi od kandydatów na dawców krwi i dawców krwi).
W przypadku uzasadnionego podejrzenia podrobienia czy przerobienia zaświadczenia, o którym mowa powyżej, można takie zdarzenie kwalifikować jako podejrzenie popełnienia przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów, a w konsekwencji zawiadomić organy ścigania.
Z poważaniem,
Witam mam pytanie mam problem z kierownictwem oddaje krew regularnie moje pytanie czy jezeli zglaszam np ze w poniedzialek ide oddac jrew i mnie nie bedzie kuerownik sie na to nie zgadza czy mimo to prawo jest po mojej stronie i bez obaw mogę oddac krew?
Witam serdecznie!
Zgodnie z przepisami pracodawca ma obowiązek zwolnienia pracownika w związku z chęcią oddania przez niego krwi. Nie ma żadnych konkretnych przepisów, które by mu dawało prawo odmowy https://krwiodawcy.org/akty_prawne/D20141632.pdf. Pracownik powinien uprzedzić pracodawcę o przyczynie i przewidywanym okresie nieobecności w pracy, jeżeli przyczyna tej nieobecności jest z góry wiadoma lub możliwa do przewidzenia.
a mnie pracodawca ostatnio zakwestionował zaświadczenie, które wystawiła stacja (jestem HDK od 20 lat), bo uznał, że na nim jest odwołanie do §12 rozporządzenia, jako podstawy prawnej udzielenia płatnego zwolnienia, a w rozporządzeniu jest napisane wyraźnie na czas oznaczony przez stację w celu oddania krwi i dalej w przypadku okresowych badań zleconych przez stację na czas niezbędny do przeprowadzenia badań. A czas niezbędny nie jest równoznaczny z 1 dniem wolnym. Pracodawca “wykłóca się” ze mną, że na zaświadczeniu powinno być wyraźnie odnotowane, iż dotyczy to całego dnia… 🙂 gdzie powinnam z tym pójść wyżej?
Do Państwowej Inspekcji Pracy. Najlepiej do najbliższego Inspektoratu Okręgowego.