Definicja i właściwości
Pełna krew do transfuzji pobierana jest od zdrowych dawców przy użyciu sterylnych, apirogennych zestawów składających się z pojemników z tworzywa sztucznego, zawierających apirogenny płyn konserwujący. Jedną jednostkę (1 jedn.) stanowi 450 ml krwi pełnej (+/- 10%), zmieszanej z odpowiednią objętością (63-70 ml) płynu konserwującego. Poszczególne składniki pełnej krwi zachowują niezmienione właściwości tylko przez pewien czas. Podczas przechowywania w stanie płynnym zachodzą w nich liczne zmiany. Jej hematokryt (Ht) wynosi od 0,36 do 0,44 (36-44 %). Przechowywana musi być w lodówce w temperaturze od 2°C do 6°C. Termin ważności krwi pełnej pobranej do płynu CPDA wynosi 35 dni.
Sposób przechowywania
Krew w ilości 450 ml +/- 10% należy pobierać do pojedynczych pojemników z tworzywa sztucznego, zawierających CPD lub CPDA?1. Jeśli krew ma być przeznaczona do dalszej preparatyki, należy pobrać ją do pojemnika z płynem konserwującym stanowiącego część zestawu pozwalającego na jej odpowiednie rozdzielenie. Jeśli pobrano mniej niż 405 ml krwi i nie usunięto wcześniej nadmiaru płynu konserwującego – jednostkę należy zniszczyć lub po odwirowaniu zniszczyć krwinki, a uzyskane osocze wykorzystać jako osocze nieklasyfikowane (nie do transfuzji).
Oznakowanie składnika
1. Jednostki krwi pełnej przeznaczone do dalszej preparatyki powinny być oznaczone datą i numerem donacji, a w przypadku dawców wielokrotnych mogą być oznakowane również symbolem grupy krwi ABO i RhD. Jeśli donacja miała miejsce poza placówką służby krwi (ekipa wyjazdowa), na pierwotnej etykiecie pojemnika należy podać także czas donacji i godzinę zakończenia donacji, co pozwoli ustalić, czy uzyskane osocze można będzie zakwalifikować jako FFP oraz czy można będzie wykonać KKP.
2. Jeżeli podczas ekipy wyjazdowej pobieranie krwi odbywa się z wykorzystaniem systemu komputerowego, w którym dane przekazywane są automatycznie do działu preparatyki i zastosowano w systemie zabezpieczenia uniemożliwiające wykonanie FFP i KKP, gdy został przekroczony dopuszczalny czas trwania donacji lub został przekroczony czas pomiędzy zakończeniem donacji a rozpoczęciem preparatyki, to można nie opisywać pojemników czasem donacji i godziną jej zakończenia.
3. Pojemniki z krwią pełną, przeznaczoną do przetoczeń, podczas kwalifikacji należy okleić etykietami, zawierającymi następujące informacje:
1) Nazwa centrum, na terenie którego otrzymano składnik.
2) Nazwa: “Krew pełna konserwowana” lub “KPK”.
3) Grupa krwi ABO i RhD (słownie, tj.: odpowiednio “RhD+ (plus)”/”RhD- (minus)” lub “RhD+ (dodatni)”/”RhD- (ujemny)”).
4) Inne oznaczone antygeny krwinek czerwonych.
5) Numer jednostki (odpowiadający numerowi donacji).
6) Ilość krwi.
7) Rodzaj płynu konserwującego.
8) Data pobrania.
9) Data ważności.
10) Informacje, dotyczące wyników dodatkowych badań.
11) Wskazówki:
– “Przechowywać w temperaturze od 2°C do 6°C”,
– “Nie przetaczać w przypadku stwierdzenia hemolizy, innych zmian wizualnych lub uszkodzenia pojemnika”,
– “Przetaczać przez filtr 170-200 µm”.
4. Jako ilość krwi podawać: “Jedna jednostka” (1 jedn.) i objętość 450 ml (w przypadku porcji do użytku pediatrycznego ? tylko rzeczywistą objętość w ml). Jeśli pobrano mniej niż 405 ml krwi (przy zachowaniu wymaganej proporcji płynu konserwującego), podawać tylko faktyczną objętość w ml ? również na etykietach składników krwi uzyskanych z takiej donacji podawać tylko objętość w ml.
5. Jeśli dokonano podziału jednostki na porcje do użytku pediatrycznego, należy je odpowiednio oznakować uwzględniając wszystkie podziały w literowo?numerycznym oznaczeniu nazwy składnika krwi: pierwszy podział literami A, B, C, D; a jeżeli podlegają one dalszemu podziałowi należy rozszerzyć oznakowanie przez dodanie liter a i b.
6. Do pojemnika wydawanego do użytku klinicznego zaleca się dołączanie ulotki informacyjnej. Powinna ona zawierać informacje wyszczególnione powyżej w punktach 1, 2, 7, i 11 oraz podane w punktach Przeciwwskazania, Środki ostrożności podczas stosowania, Powikłania.
Kontrola jakości
Kontrola jakości krwi pełnej obejmuje testy, podane w Tabeli 7.1.
Przeciwwskazania
1. Niedokrwistość bez zmniejszenia objętości krwi.
2. Uczulenie na białka osocza.
3. Nietolerancje spowodowane alloimmunizacją antygenami leukocytów.
Środki ostrożności podczas stosowania
1. Serologiczna zgodność musi być potwierdzona przed przetoczeniem odpowiednimi badaniami laboratoryjnymi (próba zgodności).
2. Należy przetaczać przez aparat z filtrem zatrzymującym mikroagregaty.
Wskazania do stosowania krwi pełnej
Powinno być ograniczone tylko do następujących sytuacji:
- masywne krwawienia z utratą ponad 25 % objętości krwi krążącej;
- transfuzja wymienna u noworodków; w takich przypadkach zaleca się przetaczanie krwi przechowywanej nie dłużej niż 5 dni ze względu na wyższe stężenie potasu w osoczu krwi przechowywanej ponad 6 dni.
Dawkowanie i sposób przetaczania
- Dorośli: jedna jednostka krwi pełnej powinna spowodować wzrost poziomu Hb o około 10 g/l (1 g/dl), a Ht o 0,03-0,04 (3-4 %).
- Dzieci: przetoczenie 8 ml/kg ciężaru ciała zwiększa poziom Hb o około 10 g/l (1 g/dl). Krew pełna musi być przetaczana przez standardowy zestaw do przetoczeń. Szybkość przetaczania zależy od stanu klinicznego biorcy. Natomiast czas przetoczenia 1 j. nie powinien być dłuższy niż 4 godz.