Harmonogram przyjęć a prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej przez ZHDK

Jednym z uprawnień Zasłużonych Honorowych Dawców Krwi (ZHDK) jest przywilej korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz z usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach. Przepisy regulujące to uprawnienie znajdują się w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004r.  o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych:

Art. 47c. 1. Kobiety w ciąży, świadczeniobiorcy, o których mowa w art. 47 ust. 1a i 1b, osoby, o których mowa w art. 43 ust. 1, inwalidzi wojenni i wojskowi, żołnierze zastępczej służby wojskowej, cywilne niewidome ofiary działań wojennych, kombatanci, działacze opozycji antykomunistycznej i osoby represjonowane z powodów politycznych oraz osoby deportowane do pracy przymusowej mają prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz z usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach.

Art. 43. 1. Świadczeniobiorcy, który posiada tytuł “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub “Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” i przedstawi legitymację “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub”Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” (…)

Jak to jest z prawem często się zmienia. Dzisiaj chciałem Wam przedstawić jedną z najnowszych nowelizacji przepisów, która może mieć w niektórych przypadkach wpływ na obsługę osób posiadających szczególne uprawnienia. Chodzi o zapis, który ma doprecyzować procedurę przyjmowania pacjentów pierwszorazowych i tych, którzy już się leczą w danej placówce.

Do procedury dołożono tzw. harmonogram przyjęć. Przepisy, o których teraz piszę zostały wprowadzone w ustawie z dnia 6 grudnia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z e-skierowaniem oraz listami oczekujących na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej (Dz.U. z 2018r. poz. 2429). Dołożono w nich m.in. art 19a, który mówi wprost:

Art. 19a.

1. Świadczenia opieki zdrowotnej w szpitalach, świadczenia specjalistyczne w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej oraz stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne inne niż szpitalne są udzielane każdego dnia w godzinach udzielania tych świadczeń, zgodnie z harmonogramem przyjęć prowadzonym przez świadczeniodawcę, który zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.

2. Świadczeniodawca umieszcza w harmonogramie przyjęć świadczeniobiorcę, wyznaczając termin udzielenia świadczenia w następujący sposób:

1) świadczeniobiorcy zgłaszającemu się po raz pierwszy:

a) w przypadku przyjęcia w dniu zgłoszenia – termin udzielenia świadczenia w dniu zgłoszenia,

b) posiadającemu prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej – termin udzielenia świadczenia ustalony w sposób, o którym mowa w art. 47c ust. 4,

c) innemu niż wymieniony w lit. a i b – termin udzielenia świadczenia wynikający z prowadzonej listy oczekujących na udzielenie świadczenia, zgodnie z art. 20;

2) świadczeniobiorcy kontynuującemu leczenie – termin udzielenia świadczenia wynikający z planu leczenia.

Niby nic szczególnego nie widać na pierwszy rzut oka. Normalne jest to, że osoba posiadająca uprawnienia dodatkowe i zgłaszająca się po raz pierwszy jest wpisywana na listę pacjentów poza kolejnością. Jednak zwróćmy uwagę co się dzieje w przypadku kolejnych wizyt. Według zacytowanego przepisu świadczeniobiorcy kontynuującemu leczenie wyznaczany jest termin udzielenia świadczenia wynikający z planu leczenia, czyli bez uwzględniania uprawnienia dodatkowego. Część osób pewnie napisze, że to również ma sens gdyż po co pacjent-ZHDK ma przychodzić szybciej jeżeli np. metoda leczenia lub efekty stosowania leków będą widoczne dopiero po określonym czasie. Oczywiście, zgadzam się z tym, że przychodzenie wcześniej nie ma sensu. Jednak chciałbym w tej chwili odesłać Was do artykułu https://krwiodawcy.org/pismo-rzecznika-praw-pacjenta-ministra-zdrowia-sprawie-pacjentow-szczegolnie-uprawnionych gdzie jedna z odpowiedzi Pana Rzecznika dotyczyła własnie uprawnienia obsługi ZHDK poza kolejnością przy kolejnych wizytach. Oto jej fragment:

(…) Pierwszeństwo w korzystaniu z ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych nie ogranicza się do pierwszych wizyt. Pacjenci korzystający ze szczególnych uprawnień mogą z nich korzystać w całym procesie leczenia również podczas kolejnych wizyt. (…)

Pytanie brzmi jak rozumieć “kolejne wizyty”. Czy chodzi o te, które są w jednym ciągu w czasie leczenia. Czy np. jeżeli skończymy leczenie ale okaże się, że za rok znowu musimy umówić się na wizytę będziemy potraktowani jako “pierwszorazowi” z możliwością skorzystania z obsługi poza kolejnością czy też do tego uprawnienia nie będziemy mieli prawa.

Postanowiłem napisać do Ministerstwa Zdrowia by uspokoić i rozwiać wątpliwości, które się pojawiły. Poniżej możecie zapoznać się z interpretacją przepisów MZ w dwóch kwestiach:

• obsługa poza kolejnością w kontynuacji leczenia
• kolejność przyjęć w dniu umówionej wizyty

---

Szanowny Panie,
W odpowiedzi na Pana pismo z dnia 10 października 2019 r., Departament Systemu Zdrowia uprzejmie informuje, że prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej, o którym mowa w art. 47c ust. 1 ustawy o świadczeniach dotyczy wyłącznie przypadków, gdy świadczeniobiorca po raz pierwszy zgłasza się z danym problemem zdrowotnym do świadczeniodawcy (tj. wymagałby wpisu na listę oczekujących). W przypadku, gdy jest on już objęty leczeniem i korzysta z kolejnych świadczeń, jedynie wskazania medyczne (plan leczenia) powinny mieć wpływ na wyznaczenie terminu kolejnej porady pacjenta. W innym przypadku dopuszczalna byłaby sytuacja, w której świadczeniobiorca posiadający prawo do korzystania ze świadczenia poza kolejnością samodzielnie decyduje o częstotliwości udzielanych mu świadczeń, bez względu czy są one medycznie uzasadnione. Znajduje to odzwierciedlenie w art. 19a ust. 2 pkt 1 ustawy, zgodnie z którym zasady, o których mowa w art. 47c ust. 4 (sposób ustalania terminu dla świadczeniobiorców posiadających prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej stosuje się w przypadku świadczeniobiorców zgłaszających się po raz pierwszy). W podanym przez Pana przykładzie, tj. kiedy pacjent zakończył leczenie i ponownie, z innej przyczyny wymaga świadczenia danej poradni, powinien być traktowany jako pacjent pierwszorazowy.

Z poważaniem,
Z up. Dyrektora Departamentu
Michał Misiura
Naczelnik

---

Szanowny Panie,

w odpowiedzi na Pana pytanie zwracam się z uprzejmą prośbą o przyjęcie poniższego.

Zgodnie z art. 47c ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U.z 2019 r.poz. 1373) Zasłużonemu Honorowemu Dawcy Krwi przysługują uprawnienia do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach. Oznacza to, że świadczeniodawca udziela tych świadczeń poza kolejnością przyjęć ,wynikającą z prowadzonej przez niego listy oczekujących. Świadczeniodawca udziela świadczeń opieki zdrowotnej w dniu zgłoszenia. W przypadku gdy udzielenie świadczenia nie jest możliwe w dniu zgłoszenia, świadczeniodawca wyznacza inny termin poza kolejnością przyjęć, wynikającą z prowadzonej przez niego listy oczekujących.

Świadczenie z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej nie może być udzielone w terminie późniejszym niż w ciągu 7 dni roboczych od dnia zgłoszenia. Należy zwrócić uwagę, że regulacja zawarta w ww. ustawie wskazuje, iż świadczeniodawca udziela świadczeń poza kolejnością przyjęć wynikającą z prowadzonej przez niego listy oczekujących. Listy tej nie należy mylić z kolejką do rejestracji poradni tzw. “harmonogramem przyjęć” stosowanym w przychodniach w celu ustalenia kolejności przyjęć do lekarza w danym dniu.

Powyższe oznacza, iż osoby wymienione w omawianym przepisie muszą przestrzegać kolejki do rejestracji oraz przed gabinetem lekarskim. Podmioty lecznicze są odpowiedzialne za przyjęcie w swoich jednostkach rozwiązań organizacyjnych, umożliwiających tej grupie pacjentów  korzystanie ze świadczeń poza  kolejnością.  równocześnie należy przyjąć, że udzielanie  kolejnych  świadczeń u  danego lekarza specjalisty powinno odbywać się zgodnie z ustalonym przez tego lekarza planem leczenia.

Z poważaniem,

Wydział Programów Polityki Zdrowotnej

Departament Oceny Inwestycji

---

Podsumowując Zasłużony Honorowy Dawca Krwi może korzystać z przywileju obsługi poza kolejnością w przypadku pierwszorazowej rejestracji jak i kolejnych wizyt pod warunkiem, że wynikają one ponownie z potrzeb leczniczych.

Podstawa prawna: https://krwiodawcy.org/akty_prawne/D20042135Lj.pdf