Alergia a krwiodawstwo

Alergia a krwiodawstwo
Czy alergicy mogą oddawać krew?

   Jak każdy lub prawie każdy wie krew mogą oddawać osoby zdrowe. Przed oddaniem krwi każdorazowo należy wypełnić ankietę (kwestionariusz), który zawiera szereg pytań dotyczących głównie naszego obecnego stanu zdrowia jak też przebytych chorób w przeszłości. Jedno z takich pytań brzmi następująco:

Czy choruje Pan/Pani bądź chorowała na jedno z niżej wymienionych schorzeń, ewentualnie odczuwa lub odczuwał/a niżej wymienione dolegliwości?

b) choroby skóry i układu oddechowego: łuszczyca, wypryski/wysypka, uczulenia, katar sienny, astma.

   Zgodnie z medycznymi zasadami pobierania krwi alergicy nie powinni być dawcami. Jak wiecie przeciwwskazaniem do oddawania krwi i jej składników są choroby i schorzenia, które stanowią zagrożenie podczas donacji dla dawcy lub biorcy. Dyskwalifikacja alergików jest podyktowana akurat dbaniem o zdrowie biorcy. Osoby walczące z uczuleniami są najczęściej dyskwalifikowane tylko czasowo. Dawca taki nie powinien w związku z tym oddawać krwi w czasie, gdy występują objawy alergii, ani też gdy jest w czasie odczulania (immunoterapii). Nie każdy krwiodawca jednak chce pogodzić się z takim podejściem ze strony lekarzy kwalifikujących. Często dawcy Ci zadają pytanie: dlaczego ich krew jest zła z medycznego punktu widzenia. Jedną z odpowiedzi jaką otrzymaliśmy z regionalnych centrów krwiodawstwa na tak postawione pytanie jest:

Istnieje ryzyko wywołania alergii u pacjenta, który otrzyma taką krew.

   Postanowiłem poszukać więcej informacji na ten temat. Podczas przeglądania różnych artykułów natrafiłem na dość “świeży” tekst na temat przeniesienia alergii z dawcy na biorcę. Opisane zdarzenie miało miejsce w Toronto i dotyczyło alergii pokarmowej przeniesionej wraz z transfuzją osocza. Pochodzenie tego typu alergii pozostaje tajemnicą. Jednak nie dla 8-letniego chłopca, który otrzymując transfuzję osocza nieoczekiwanie otrzymał również pełen zestaw przeciwciał reagujących na dwa rodzaje żywności: łososia i orzeszki ziemne, które notabene regularnie spożywał bez problemu w przeszłości. Kilka tygodni po otrzymaniu transfuzji w ciągu 10 minut od zjedzenia łososia oraz masła orzechowego, wystąpiła poważna reakcja alergiczną. Lekarze szybko zidentyfikowali źródło problemu: była to krew a w zasadzie osocze dawcy. Przeniesienie alergii przez krew w czasie transfuzji na szczęście występuje rzadko.

“Alergie występują tak powszechnie w populacji więc wydawało by się, że stopa takich zdarzeń powinna być większa, a jednak nie udokumentowano ich w literaturze wielu, bo tylko kilka przypadków”, mówi Julia Upton, alergolog z Hospital for Sick Children w Toronto, która napisała o tym wydarzeniu w Canadian Medical Association Journal.

    W poprzednich przypadkach również powiązano pojawienie się alergii u pacjentów z dawcami krwi. U pacjentów tych po transfuzji krwi od dawcy, który miał alergie wystąpiły podobne uczulenia np. na pokarmy, leki lub inne alergeny, takie jak trawa. Na szczęście, za każdym razem, alergie te były krótkotrwałe. Tak szybkie ustępowanie wynika z tego, że pacjenci nie produkują sami przeciwciał alergenów a mają tylko te, które otrzymali wraz z donacją. Z tego właśnie powodu u pacjenta alergie te znikały w ciągu kilku miesięcy.

“Mieliśmy zaledwie dwa takie przypadki zgłoszone do kanadyjskiej służb krwi w ciągu ostatniej dekady, a rozprowadzamy ponad milion składników krwi do transfuzji rocznie”, mówi Robert Skeate, dyrektor medyczny kanadyjskich służb krwi.

   Mimo, że przeniesienie przeciwciał alergenów poprzez transfuzję jest najwyraźniej rzadki, to jednak jest to prawdopodobne. Jak wiadomo jednak nieraz przenoszenie przeciwciał jest pozytywne. Lekarze czy pielęgniarki na przykład celowo wstrzykują w czasie szczepionek przeciwciała pacjentom aby dać ochronę przed różnymi infekcjami. Nie dziwi więc fakt, że inne przeciwciała również mogą być przenoszone przez krew z tym, że mogą powodować tym razem negatywne skutki. Duże ilości przeciwciał immunoglobuliny-E (IgE) pozostają w produktach krwi nawet po miesiącu przechowywania. Zazwyczaj największą ilość przeciwciał zawiera świeżo mrożone osocze, a następnie płytki krwi i krwinki czerwone. Jest tak dlatego gdyż wszystkie trzy wymienione składniki krwi zawierają osocze, które to może właśnie zawierać przeciwciała. Jednak aby reakcja alergiczna u biorcy wystąpiła musi jednocześnie zaistnieć kilka czynników. Po pierwsze dawca krwi musi mieć wysoki poziom przeciwciał IgE, które reagują przeciwko alergenom. Po drugie, musi być podana pacjentowi znaczna ilość składnika krwi lub produktu krwiopochodnego. Następnie, aby wystąpiła reakcja alergiczna pacjent musiałby zostać narażony na działanie określonego alergenu tak aby przeciwciała mogły “zaatakować”. Takie wystąpienie wszystkich trzech czynników jednak jest rzadkie, bo biernie nabyte przeciwciała naturalnie znikają jak już pisałem po kilku miesiącach. Szacuje się, że okres półtrwania przeciwciał IgE to zaledwie kilka godzin lub dni, ale gdy dojdzie do związania się z komórkami organizmu mogą być wykrywalne jeszcze przez tygodnie lub miesiące i mogą spowodować wystąpienie reakcji alergicznej.
   Dawcy krwi w Stanach Zjednoczonych oraz Kandzie nie są badani pod kątem wykrycia alergii są jednak czasowo dyskwalifikowani jeżeli mieli wcześniej jakiekolwiek epizody związane z uczuleniami. Dawca, który oddawał krew dla chłopca z historii powyżej został zdyskwalifikowany z oddawania krwi na określony czas. Ten incydent stał się wystarczającym powodem do przemyśleń na temat alergii u dawców i tego co może się zdarzyć w przyszłości, w razie podobnej sytuacji. Dlatego też kanadyjskie służby krwi powzięły właśnie decyzję o dyskwalifikacji czasowej dawców jeżeli mieli w ostatnim czasie objawy alergii. Zostało to zastosowane jako środek zapobiegawczy.
   Zazwyczaj dawcy krwi są zapraszani do oddawania tylko wtedy, gdy obecnie nie mają żadnych objawów alergii. Zadawane jest im podobnie brzmiące pytanie jak to przytoczone powyżej w Polsce. Dyskwalifikowani są jeśli odpowiedzą na nie twierdząco w ankiecie. Protokół ten ma sens, mówi doktor Upton. Nawet jeśli byłyby wykonywane badania wśród darczyńców pod kątem alergii, to wyniki które wykazałyby wysoki poziom przeciwciał IgE, nie oznaczałyby jednocześnie, że u biorcy takiej krwi wystąpią rzeczywiście reakcje na alergeny w codziennym życiu. Mając to na uwadze, doktor Upton i jej współpracownicy nie domagają się żadnych zmian w polityce pobierania krwi.

“Zmniejszenie ryzyka pojawienia się tak rzadko występującej reakcji było by bardzo trudne do osiągnięcia bez znacznej utraty dawców. To jest właśnie jeden z powodów, dlaczego polityka wobec alergików jest taka, jaka jest, czyli jeżeli występują charakterystyczne objawy alergii należy zastosować czasową dyskwalifikację.”

    Podsumowując zwracam się z prośbą do osób mających jakiekolwiek alergie aby szli oddawać krew tylko w czasie gdy nie mają objawów oraz w czasie gdy nie są w trakcie odczulania. Dodatkowo warto zaznaczyć by mimo tych ogólnych zasad w czasie wywiadu lekarskiego lub przy rejestracji zapytali się czy to, że są uczuleni na dane alergeny nie stanowi przeszkody do oddania krwi czy jej składników.

Pamiętajmy!
O ostatecznym dopuszczeniu do oddania krwi decyduje lekarz kwalifikujący w punkcie krwiodawstwa w którym chcemy oddać krew. To on na podstawie wypełnionego kwestionariusza oraz wywiadu lekarskiego podejmie decyzję czy możemy czy też nie oddać krew lub jej składniki.

69 komentarzy do “Alergia a krwiodawstwo”

  1. Witam, ostatnio zostałem ukąszony przez pszczołę i pierwszy raz trochę od tego spuchłem. O własnych siłach dojechałem na SOR, gdzie dostałem adrenalinę i od razu przeszło. Lekarz SOR mówił, że po tej sytuacji mogę bez problemu oddać krew następnego dnia. Czy to prawda? A jak nie – ile czasu powinienem odczekać?

    Odpowiedz
  2. Witam jestem alergikiem reaguje trawy i zboża w dużych ilościach oraz na swój pot podczas wysiłku , na stałe przyjmuje Allertec bez recepty czy mogę oddać krew ?

    Odpowiedz

Zostaw komentarz

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

Discover more from Honorowe krwiodawstwo i krwiolecznictwo

Subscribe now to keep reading and get access to the full archive.

Continue reading