Przed oddaniem krwi
Zanim udasz się do punktu krwiodawstwa sprawdź czy możesz zostać dawcą. Zrobisz to sprawdzając podstawowe wytyczne medyczne, które mówią, kto może a kto nie może oddawać krwi. W tym celu przejrzyj przeciwwskazania do oddawania oraz przykładowe ankiety dla kandydatów na dawców. Jeżeli stwierdzisz, że możesz oddać krew, zaplanuj dzień w którym to zrobisz.
1. Sprawdź, w jakie dni i w jakich godzinach jest czynny punkt, w którym chcesz oddać krew: adresy Regionalnych Centrów Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa, oddziałów terenowych oraz stałych punktów poboru krwi Pamiętaj, że możesz również oddać krew również w czasie akcji wyjazdowych mobilnych punktów poboru krwi w tzw. krwiobusach.
2. Wybierz dzień, przed którym będziesz mógł wypocząć, wyspać się. Nie zalecane jest aby oddawać krew po “nocce” (pracy w nocy). Zarezerwuj sobie około 2 godzin czasu.
3. Koniecznie zjedz lekkostrawny posiłek przed oddaniem krwi (unikaj pokarmów zawierających dużą ilość tłuszczu);
4. Pij dużo soków owocowych i wody.
5. Unikaj nadmiernego fizycznego wysiłku przed oddaniem krwi.
6. Jeżeli wybierasz się po raz pierwszy zabierz ze sobą kogoś do towarzystwa, poczujesz się pewniej a przede wszystkim bezpieczniej.
7. Weź dowód tożsamości (lub inny dokument) i jeżeli posiadasz legitymację honorowego dawcy krwi.
Oddawanie krwi krok po kroku
1. Skorzystaj z szatni. Do punktu krwiodawstwa najlepiej przyjść w “luźnym” ubraniu, które pozwoli na łatwe odsłonięcie ramienia. Kurtkę, płaszcz zostaw w szatni lub w wyodrębnionym miejscu na wieszaku.
2. Rejestracja – Każda osoba zgłaszająca się do punktu musi zostać zarejestrowana. Tak więc w pierwszym kroku zgłoś się do rejestracji dawców. Kandydat na dawcę krwi lub dawca krwi musi przedstawić dokument stwierdzający tożsamość (w tym za pomocą publicznej aplikacji mobilnej), zawierający zdjęcie oraz numer PESEL. W przypadku cudzoziemców, którzy nie mają nadanego numeru PESEL należy przedstawić dokument stwierdzający tożsamość zawierający: zdjęcie, serię, numer oraz rodzaj dokumentu stwierdzającego tożsamość. Warto tu wspomnieć, że dawca powinien posługiwać się językiem polskim w stopniu biegłym. Rejestracja kandydata na dawcę krwi lub dawcy krwi odbywa się z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego. Podczas procesu rejestracji pielęgniarka sprawdzi czy kandydat na dawcę krwi lub dawca krwi nie figuruje w Krajowym Rejestrze Dawców Krwi (KRDK), jako osoba zdyskwalifikowana tymczasowo lub stale oraz datę ostatniej donacji w celu wykluczenia przedterminowych oddań oraz jaki jest status dawcy (pierwszorazowy, wielokrotny). Po sprawdzeniu czy dawca może oddać krew nadawany jest numer donacji. Numer ten drukowany jest na zestawie etykiet oraz jednorazowym identyfikatorze w postaci opaski, którą pielęgniarka zakłada dawcy na nadgarstek. Ważne jest również, aby podczas rejestracji podać aktualny adres do korespondencji oraz numer telefonu. Po zarejestrowaniu, kandydat na dawcę krwi lub dawca krwi otrzymuje do wypełnienia kwestionariusz opatrzony wspomnianym numerem donacji. Znaczna część punktów wyposażona jest w ekrany dotykowe i to na nich dawca uzupełnia kwestionariusz elektroniczny. Przy takim rozwiązaniu kwestionariusz dawcy jest drukowany przez lekarza w trakcie procedury kwalifikowania kandydata na dawcę lub dawcy krwi do oddania krwi lub jej składników (patrz pkt 4). Przykładową ankietę możesz zobaczyć na naszej stronie Ankiety dla kandydatów na dawców. Powyższy dokument należy dokładnie wypełnić.
3. Badanie poziomu hemoglobiny – Kandydat na dawcę krwi lub dawca krwi musi spełniać wymagania zdrowotne pozwalające na ustalenie, że każdorazowe pobranie krwi nie spowoduje ujemnych skutków dla ich stanu zdrowia lub stanu zdrowia biorców krwi. Pierwszym kryterium czy osoba zgłaszająca się do punktu może oddać w danym dniu krew lub jej składnik jest oznaczenie poziomu hemoglobiny oraz ewentualne pobranie próbek do badań. Normy dla poszczególnych płci wynoszą:
– dla dawców krwi pełnej lub jej składników: kobiety > 125 g/l, mężczyźni > 135 g/l
– dla dawców oddających 2 jednostki Koncentratu Krwinek Czerwonych metodą erytroaferezy: > 140 g/l
Wyniki badania zostaną naniesione na formularz.
4. Gabinet lekarski – Jeżeli poziom hemoglobiny znajduje się w normie po kilku minutach zostaniesz wezwany do gabinetu lekarskiego, gdzie lekarz przeprowadzi badanie lekarskie. Badanie to obejmuje: wywiad medyczny oraz badanie kwalifikacyjne. Patrz: Badania u dawcy krwi. Lekarz po ich przeprowadzeniu zakwalifikuje Cię do oddawania krwi lub jej składników, albo wyjaśni dlaczego dziś nie możesz oddać krwi. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, zawsze pytaj lekarza lub pielęgniarkę w centrum: to najlepszy i najpewniejszy sposób uzyskania fachowych i wyczerpujących informacji na dany temat.
5. Sala pobrań:
Przygotowanie do pobrania krwi – Po wyjściu od lekarza w zależności od punktu krwiodawstwa oraz liczby dawców oczekujesz w poczekalni na wezwanie do sali pobrań albo udajesz się do niej bezpośrednio. W pomieszczeniu powinien być kran, dozownik z mydłem oraz dozownik z płynem dezynfekującym. W łatwo dostępnym dla dawców miejscu jest również umieszczona informacja o sposobie umycia zgięć łokciowych. Przed donacją dawca wyjmuje z pojemnika i zakłada obuwie jednorazowe.
Pobranie krwi – Usiądź wygodnie na fotelu. Pielęgniarka w tym czasie wybierze odpowiedni zestaw pojemników oraz przeprowadzi wizualną kontrolę każdego z nich, (ze szczególnym uwzględnieniem oceny objętości, przezroczystości płynu konserwującego i roztworu wzbogacającego). Na wszystkich pustych pojemnikach z zestawu do pobierania krwi umieści etykietki z numerem donacji jakie zostały wydrukowane podczas rejestracji. Jednocześnie w taki sam sposób oznakuje probówki, przeznaczone do pobrania próbek krwi dawcy na badania laboratoryjne. Bezpośrednio przed rozpoczęciem pobierania sprawdzi dodatkowo tożsamość dawcy w sposób wykluczający możliwość pomyłki. Polega to na porównanie numeru donacji umieszczonym na opasce (na nadgarstku) z numerem donacji umieszczonym na pojemniku. Kolejnym krokiem jest przeprowadzenie dezynfekcji miejsca wkłucia. Dezynfekcja miejsca wkłucia musi być przeprowadzana przy zastosowaniu przynajmniej dwóch środków dezynfekcyjnych, każdy o szerokim spektrum działania (metoda dwustopniowa). Pamiętaj by nie dotykać już odkażonego miejsca. Po wyschnięciu przemytej okolicy skóry zostanie założone wkłucie. Krew samoczynnie zacznie napełniać pojemnik. Pamięta, że oddawanie krwi jest bezpieczne – podczas donacji używany jest tylko sprzęt jednorazowego użytku a pielęgniarka po każdym dawcy zmienia rękawiczki oraz bezbolesne – większość ludzi czuje jedynie lekkie ukłucie igłą. W początkowej fazie poboru krwi pielęgniarka napełni kilka probówek Twoją krwią. W późniejszym czasie zostaną na niej przeprowadzone badania wirusologiczne oraz morfologia. Zanim minie 10 minut oddasz jedną jednostkę krwi (450ml). Oddawanie składników krwi różni się czasem i technicznym sposobem pobierania. Patrz: Metody pobierania krwi
6. Poczekalnia – Po oddaniu krwi należy odczekać 15 minut. W rejestracji odbierz czekolady, które mają uzupełnić ubytek energetyczny. Możesz też otrzymać zaświadczenie zwalniające w dniu oddania krwi z pracy lub szkoły, a także zwrot kosztów podróży. Cały proces oddawania krwi pełnej trwa zwykle mniej niż jedną godzinę.
Po oddaniu krwi
1. Po oddaniu krwi zastosuj się do poleceń personelu. Tak jak wspomniałem wyżej odpocznij kilkanaście minut w punkcie, zjedz czekoladę, wypij sok.
2. Skorzystaj jeżeli potrzebujesz z dnia wolnego, jaki przysługuje Ci w dniu oddania krwi.
3. Unikaj nadmiernego obciążenia ręki, z której pobrano krew.
4. Jedz regularnie posiłki; pamiętaj, aby dieta była bogatsza w węglowodany tego dnia.
5. Dużo odpoczywaj: pamiętaj, że nie jesteś maszyną, oddanie krwi jest obciążeniem dla Twojego organizmu. Co prawda każdy organizm może reagować inaczej. Jedna osoba nie odczuwa zmęczenia inna odwrotnie.
6. Unikaj szybkiej zmiany pozycji z leżącej na stojącą.
7. Staraj się nie wykonywać obciążających prac domowych. Unikaj wysiłku fizycznego.
Czy mając za wysoki poziom trójglicerydów mogę być dawcą krwi?
Witam serdecznie!
Nie powinnaś oddawać krwi. Po pierwsze podwyższony poziom triglicerydów może wskazywać na możliwość chorowania na cukrzyce lub niedoczynność tarczycy. Po drugie to wyjdzie w RCKiK w badaniach. Możesz a w sumie powinnaś oczywiście, jeżeli chcesz oddawać krew skontaktować się z lekarzem RCKiK i jego się zapytać. Jednak możesz zostać zdyskwalifikowana. Bierzesz jakieś leki?
Troche mnie zdziwila informacja, ze podwyzszony poziom trojglicerydow wyjdzie w badaniach w RCKiK – oddawalam krew w kilku roznych centrach, ale nigdy nigdzie nie robili mi badan na poziom trojglicerydow… Kilkakrotnie zdarzalo mi sie odbierac szczegolowe wyniki i nigdy taka pozycja sie tam nie pojawiala…
Rzeczywiście w ogólnych badaniach, które się wykonuje nie bada się stężenia triglicerydów jednak gdy oddana krew ma być frakcjonowana (rozdzielana) na składniki to wykonuje się dodatkowe badania np przy osoczu mogą być oznaczane dodatkowe “składniki”. Poszukałem na internecie czy kiedykolwiek ktoś z dawców miał problem z triglicerydami i rzeczywiście nie ma wielu wpisów na ten temat ale jeden mnie bardziej zaciekawił gdyż jest dość szczegółowo opisany przez samego krwiodawcę: http://commed.polki.pl/strasznie-wysoki-poziom-trojglicerydow-1962mg-dl-vt66849.html Proszę powiedzieć w jakiej stacji chcesz oddać krew dopytamy się dokładnie o tą sprawę.
Witam! Oddaje krew juz wiele lat z jedna dłuższą przerwą ( 5 lat – z powodu dwóch ciąż i karmienia), oddawałam w różnych miejscach, w tym różnych województwach. I jeszcze po drodze gdzieś przy przeprowadzkach zgubiłam książeczki (miałam dwie jedną z katowickiego centrum krwiodastwa, a drugą z małopolskiego centrum krwiodastwa). jak teraz się dowiedzieć ile ŁĄCZNIE oddałam krwi i jak uzyskać taki wpis do książeczki (już mam nową, ale bez informacji o oddanej ilości krwi). Bardzo bym chciała mieć jedną z wpisaną rzeczywistą ilością oddanej krwi!Pozdrawiam
Witam serdecznie!
Niestety mimo iż powinien działać Krajowy Rejestr Dawców Krwi to jednak mam wielkie wątpliwości odbierając maila od dawców na temat jego funkcjonowania. Nie dalej jak 2 tygodnie temu kolega pisał dokładnie w tej samej sprawie. Oto odpowiedź jaką uzyskał od regionalnego centrum krwiodawstwa w którym chciał aby wbito mu donacje z poprzedniego miejsca oddawania.
Niemal każdy punkt krwiodawstwa chce aby u nich wyrobić nową książeczkę. (przerabiałem to) ale tylko 1 potrzebna. Z reszty miejsc należy wziąć dokument zaświadczający ilość oddanej krwi. Zebrać wszystkie do kupy i zgłosić się do wybranego punktu i tam wpiszą sumę wcześniejszych donacji.
Mam wzrostu 151cm., stałą wagę przez 40 lat 49kg. Czy mogę oddawać krew?
Witam serdecznie!
Zgodnie z przepisami powinno się mieć 50 kg. Jednak niedowaga 1kg nie jest duża. Zwłaszcza, że nie jesteś wysoką osobą. Należy zaznaczyć również, że lekarz sprawdza dysproporcję między wagą a wzrostem. Według mnie nie powinno być problemów z tą waga przy tym wzroście aby zostać zakwalifikowanym do oddania. Jeżeli masz niedaleko podejdź i się zapytaj w punkcie w którym chcesz oddać, jeżeli punkt jest oddalony lub chcesz oddać w krwiobusie zadzwoń do centrum.
Dziękuję bardzo za odpowiedż. Po 3 latach oddawania krwi zostałam z tego powodu powstrzymana, stąd te moje wątpliwości. Pozdrawiam:)
witam
Zastanawiam się czy można wyrobić wszystkie trzy odznaki ZHDK na raz po oddaniu 18 litrów krwi czy muszę chodzić oddzielnie 3 razy po każdorazowym przekroczeniu wymaganego progu oddanej krwi?
Witam serdecznie!
Ciężko odpowiedzieć. Zgodnie z przepisami prawa tak. Bez względu kiedy składasz wniosek: czy to po każdej czy trzy wnioski po osiągnięciu ostatniego wymaganego litrażu powinieneś otrzymać 3 odznaki naraz. Jednak najlepiej dowiedzieć się o to w oddziale PCK. Jednak nie widzę żadnych podstaw do tego by ktoś nie chciał Ci ich wydać razem.
Witam,
1. Co zrobić, jeśli podczas pobierania krwi zrobi mi się słabo?
2. Czy po oddaniu krwi mogę dowiedzieć się jaką mam grupę?
Witam serdecznie!
1) Jeżeli chodzi o sytuację kiedy to podczas pobierania lub zaraz po pobraniu robi się słabo trzeba niezwłocznie powiadomić o tym personel centrum. Najczęściej pielęgniarka w takiej sytuacji poda wodę albo sole. Może również ustawić fotel w bardziej położeniu leżącym co bardzo pomaga w takich sytuacjach. Pamiętajmy również, że jeżeli po przyjściu do domu też robi nam się słabo należy telefonicznie poinformować o tym punkt poboru krwi.
2) Tak. Po oddaniu jeżeli sam personel nie poda Pani takiej informacji to sama może Pani po oddaniu zapytać się o swoją grupę krwi.
Dziekuję bardzo;) pozdrawiam:)
Czy są jakieś ograniczenia wiekowe?
Witam serdecznie!
Tak. Krew można oddawać od 18 do 65 roku życia z zastrzeżeniem, że dawcy pierwszorazowi w wieku ponad 60 lat tylko za zgodą lekarza w RCKiK.
jak stwierdzono ze mam małopłytkowosc w krwiodawstwie a mój lekarz twierdzi ze nie mam to co moge zrobic bym mogła nadal oddawac krew
Witam serdecznie!
Proszę się zapytać lekarza, który stwierdził, że nie ma Pani małopłytkowości czy wystawi zaświadczenie dla RCKiK. Jeżeli tak to wtedy zadzwonić do centrum i zapytać się czy po przyniesieniu takiego dokumentu dopuszczą Panią do oddania. Proszę jednak pamiętać, że oprócz powyższego wyniki badań dokonanych przed donacją muszą znajdować się w granicach norm. Dlatego może być sytuacja, że rzeczywiście niema Pani małopłytkowości ale jednak płytek jest za mało aby być dawcą. Same wyniki niższe niż normy dla krwiodawców nie muszą więc oznaczać, że jest się chorym.
Czy mogę pójść na oddawanie krwi (wyjście ze szkoły) jak byłam przeziębiona tydzień wcześniej (katar+bóle głowy)?
Witam serdecznie!
Zgodnie z wytycznymi należy odczekać 2 tygodnie od ustąpienia objawów do oddania krwi.
Kilka dni temu złamałem kilka z tych podpunktów 😉 rano oddawałem krew, a po południu zrobiłem prawie dwugodzinne wybieganie przełajowo-leśne po dłuższej przerwie w treningach, w dodatku nie do końca właściwie nawodniony – i jakoś nie widziałem zbytniej różnicy, jeśli chodzi o słabość czy osłabienie i formę fizyczną… tak więc nie należy chyba za bardzo aż tak straszyć konsekwencjami, dla zdrowego organizmu mniej niż 10% krwi oddanej nie stanowi raczej aż takiego ograniczenia w codziennych czynnościach… ale to u mnie i mówię za siebie
Ależ nikt nie straszy konsekwencjami. Chodzi tylko o to by szanować swój organizm i dać mu się zregenerować. To się mu po prostu należy, nawet jeśli tego nie odczuwasz. Mnie wyraźnie osłabiło bo pobraniu i przyjąłem to z pokorą. Mojego kolegę – wysoki, zbudowany, po AWF – też osłabia. Ty może chciałeś sobie udowodnić, że jesteś twardzielem albo byłeś zwyczajnie ciekaw czy poczujesz jakąś różnicę formy, ale czy pomyślałeś co by się stało gdybyś jednak nagle zasłabł w tym lesie? Podjąłeś niepotrzebne ryzyko i to zupełnie świadomie – cytuję: ‘po dłuższej przerwie w treningach, w dodatku nie do końca właściwie nawodniony’. A weźmiesz na swoje sumienie to, że ktoś inny zachęcony Twoim wpisem też złamie ‘kilka z tych podpunktów’ i w konsekwencji zrobi sobie krzywdę?
Pozdrawiam
Witam
Czy krew dawcy jest badana pod kątem chorób tarczycy?
Nie.
Zanim odda się krew pierwszy raz, a ma się obawy o zdrowie tarczycy trzeba zrobić badanie we własnym zakresie. Koszt to ok 16 do 20 zł, wystarczy iść do laboratorium, zapłacić i zrobić badanie. Wynik może zinterpretować lekarz pierwszego kontaktu, można też samemu sprawdzić w internecie, granice dopuszczalne są ogólnie dostępne.